terça-feira, 27 de março de 2007

Cinquenta anhos de Ouropa


Hoije, 26 de Márcio, faç 896 anhos que se morriu D. Çáncio I, l segundo rei de Pertual. Que se saba, nunca este rei andubo pula Tierra de Miranda. Assi i todo, dou-le cartas de foral a Mogadouro i a Penas Roias, an 1187; dou-le l regalengo de Angueira a D. Telo Fernandeç, antre 1188 i 1198; yá na fin de la bida de l pai del, quando yá staba associado al goberno de l reino, an 1172, dou-le l regalengo de Palaçuolo a D. Pedro Mendeç, nun decumiento adonde mos aparécen las purmeiras palabras que podemos dezir screbidas an lhionés/mirandés. Cun outras donaciones i forales pa la region de Trás ls Montes, D. Çáncio cuntinou la política de çfesa i pobamiento desta region delantre de l rei de Lhion. Era Pertual que se fincaba cumo nacion.

Yá a las puortas de la muorte, an 31 de Janeiro de 1211, dou-le l regalengo de Infainç i de Custantin al mosteiro lhionés de Moreiruola, acerca de Çamora. Fui esta la única donacion de ls reis de Pertual als frailes de Moreiruola, todo a troco de le rezáren por alma ou, cumo yá dixe noutro lhado, D. Çáncio trocou un cachico de Tierra para ber se cunseguie ganhar un cachico de cielo. Fui cun essa eideia que se morriu l die 26 de Márcio de 1211, nua altura an que inda staba squemungado pul papa i por bários bispos.

Yá alhá ban quaijeque nuobecientos anhos. Ampeçában a nacer ls nacionalismos que adominórun l’Ouropa estes cientos de anhos, traiendo-la a fierro i fuogo, siempre tenhida a sangre. Essa cultura nacional inda ye la nuossa, aqueilha an que fumos criados i inda nun somos capazes de ber outra Ouropa delantre de nós. Quantos anhos bamos a percisar para custruir ua cultura de ounidade ouropeia, dua Ouropa ounida, yá que inda solo agora fizo cinquenta anhos?!

Quando alhá antremos you era algo cético an relaçon a la Ouropa. Hoije beio que esse ten sido un bun camino, inda que nun seia purfeito. Ten sido un camino de paç, de toleráncia, de respeito pula lhibardade, pula dibersidade. L mais de l tiempo de ls nacionalismos, por mui haróico que haba sido, fui un tiempo de guerra, de tiranie i de antoleráncia, inda que tenga sido un tiempo de afirmaçon de cada pobo, de alguns pobos, i de la sue cultura, de algues culturas. Seremos inda capazes de benir a comemorar outros cinquenta anhos de Ouropa? You gustarie que si, inda que nessa altura yá nun steia por acá. L’alternatiba serie tornar a aquel tiempo negro que botou raíç pula Eidade Média afuora. Tengo fé de que algo báiamos daprendendo cula stória, inda que ls homes yá téngamos amostrado por muita beç que somos capazes de l pior i de l melhor. Que este ganhe.

26.03.2007

Sem comentários: