quinta-feira, 29 de julho de 2010

diário 59

naquel die sentie-me mui pesada i inda pensei an nun ir a segar, fazie ls nuobe meses certicos, mas sentie-me bien i alhá fui you ambaixo l forno de l saiote burmeilho de burel; custou-me a chubir-me na burra, mas apuis que me agarrei als sucos alhá andube, solo parando un cachico para fazer l almuorço; tenie la certeza de que iba a correr todo bien i, fusse rapaç ou rapaza, bie-se que nun gustaba de dar guerra; assi i todo, quedar an casa a la selombra, solo me iba a dar para pensar an cousas malas que, nesse tiempo, parir metie miedo a quatro i quatro éran las que se morrien; assi, a segar todo l die, al menos nun tenie tanto campo na cabeça para deixar assentar esses miedos.

preguntas (16)

sien fazer preguntas habie de tener uns dies mais assossegados, un suonho mais sereno, un pelo menos rúcio, talbeç uns uolhos menos cansados al fondo l poço de las oulheiras ...
antoce, porque las fago?

quarta-feira, 28 de julho de 2010

preguntas (15)

Oubedecer puode ser un modo de nun querer saber, de andefréncia?
Reboluçon puode ser ua forma de zaspero, de nun saber quei mais fazer, i nó la lhuita por un porjeto de sociadade?

terça-feira, 27 de julho de 2010

preguntas (14)

porquei un dius delantre de quien las pessonas se azinólhan, scrabos delantre de sous senhor?
porquei un dius que gusta que le pássen graixa, dando lhoubores, cumo un tirano de antigamente, eideia que solo podie haber nacido ne l tiempo an que nun habie senhor sien scrabo?
porquei demudemos l mundo, mas inda nun fumus capazes de demudar l'eideia de dius zde hai miles de anhos i inda hoije manten la figura de um bielho faraó ou amperador de la Pérsia?
porquei son tan armanicos ls diuses de todas las relegiones? será de quien ls criou?



segunda-feira, 26 de julho de 2010

preguntas (13)

quei le acrecenta la fé al que yá sou i al que fago?
sien fé serie you pior pessona?



domingo, 25 de julho de 2010

Ls muortos

Un die passageiro bibi i creci antre ls mius,
Un apuis outro yá me drume i bai scapando para loinge.
Assi i todo, bós que drumis, stais-me spiertos andrento l peito,
Na alma pariente çcansa la buossa eimaige que scapa.
i mais bibos bibis bós eilhi, adonde l'alegrie de l sprito
debino a todos ls que ambelhécen, a todos ls muortos remoça.

Bersion feita zde la Traduçon pertuesa de Paulo Quintela
[Hölderlin, Poemas, Edições ASA, 3ª eidiçon, 2004]





sexta-feira, 23 de julho de 2010

diário 58

sabes, recortemos la figueira toda, quedou menos rodrosa, talbeç nien deia figos astanho, mas ha de crecer i tornar al que era, anque talbeç yá acá nun steia para ber: bien bés, persigue-me esta manha de cuidar que l mundo se me acaba un die destes, inda porriba de agarrar ua stafa que andube trés dies sien aguantar ls renhones; daba figos mui buonos, muita carga deilhes fui a bender pa l Naso i pa la raia i por esso yá mal ls podie ber delantre, mas éran buonos ls figos bien al alrobés de las brebas que habie que tener cuidado cun eilhas, las almanechas, que dában cuonta de ls beiços i se ponien mui anchados i sfuiras... nien te cunto; ye salagre la lheinha de figueira, anque tubo fuorça bastante para aguantar la cuorda de Judas que traiçones adondequiera se cólgan; quando tornar a dar figos bastantes talbeç yá nien fágades aqueilhes rosairos de figos secos, secos al sol i acabados de cunserbar andrento l forno apuis l pan: yá nien pulas madrugadas ides a percisar deilhes, que muito modo teneis de bos zayunar i figos secos nunca ende son chamados, nien tenereis de salir de casa inda cun de nuite, cumo muita beç me passou, solo cun dous figos ne l bolso i tornar a casa yá mais acerca de la cena que de l jantar; has de ir a ber cumo quedou la figueira recortada i renobada, talbeç le quergas sacar uns retratos i apuis acumparar deiqui a uns anhos quando yá you nun te podir ir a ajudar a apanhar ls figos: saber que comerás un por mi i que te bai a saber bien, esso me bonda i me faç benir cuçpinha a la boca.

segunda-feira, 19 de julho de 2010

filósofos

ls mais eilustres homes sabidos i filósofos
caminórun pula scuridon de l'eignorança;
assi i todo éran la lhuç de l sou tiempo,
mas quei fazírun? dezírun algues frases i drumírun.

Omar Khayyán, Rubaiyat


domingo, 18 de julho de 2010

las lhargas tardes de agosto

nun quijo salir anquanto nun atamaba la calor, anque nunca se tenga afeito a la séstia que siempre le parecira un açago de tiempo i quedaba cun gana de drumir mais: sentie la benida de l berano cumo ua lhibartaçon, l cuorpo suolto de roupas, çapatos i las defénsias de la piel, mas aqueilkhas tardes de berano parecien-le sien fin, an que nada bulhie para alhá las moscas i naide s'abinturaba a andar pul termo: las lhargas tardes de agosto traien-le siempre ua suidade nunca sabie de quei, talbeç doutros mundos adonde nunca fura nien iba a ir, esses mundos de adonde bénen las truniadas i se purparában para tornar las ciguonhas cun ls filhos yá criados: porquei nun habiemos de ser cumo ls páixaros arribeinhos, que ban i bénen todos ls anhos, an beç de botarmos raiç cumo las arbles, quaije cumo las peinhas? sentaba-se ne l puial i deixaba que la calor atamasse, sereno cumo l bolo dua ciguonha ne l alto niu i pensaba que serie ua pena nun poder spurmentar beranos sien fin, que bien, bien, staba-se era naquel puial.

sábado, 17 de julho de 2010

ls morconicos

nun sentie l rechinadeiro de las rues de Lisboua andrento l mercado 31 de janeiro, mas aqueilhes uolhos i aqueilhes modos parece que lo tornórun a traier para andrento; you até solo habie ido alhá a saber de sardinas - a las bezes dá-me ua gana de sardinas que tengo de ir a saber deilhas adonde las haba - mas al abaixar las scaleiras sentie que ls passos nun me stában a oubedecer, tal i qual cumo quando ua queluobra ancanta un paixarico ou ua renozielha ansaia sou baile para picar ua queluobra cun sou doce beneno mortal: éran ls morcones que relhuzien an cembas alhinhadas cumo un eisército por anriba las bancas de las bendedeiras; hai cousas a que nun le cunsigo rejistir, cumo tal lhibros i morcones, ls bícios maiores que me quedórun apuis de haber deixado de fumar bai para quatro anhos; ne ls morcones nun ye bien l quemé-los que m'ancanta, mas aqueilhas quelores que me lhémbran mundos cun l sol a çponer, antre burmeilhos de sangre i amarielhos pesados cumo a ampurrar l scuro de la nuite que s'achega sien piadade, apuis ye l oulor que se m'antranha mesmo quando naide mais l sinte alredror de mi, i tengo de le topar, sentir aqueilha piel cumo un airico fresco a meidie, ajuntando-se uolhos, oulor i manos nua çcubierta que nunca acaba çque me conheço i bai até las purmeiras bendímias an que me botaba lhadeira abaixo a saber de l morconeiro, sganganido cula sede, que habie apedurado sous morcones, scassa carne i pelo de brugo antre carunhas que habien crecido cumo un delor d'auga; nun tenie naide a atender, la tienda de ls morcones, i quedei eilhi a mirar aquel çponer de l sol até que ua boç me çpertou Ten ende sacos, puode scolher, Agarrei l saco i iba a ampeçar a scolher quando se me lhembrou que algo me acabara de passar delantre i me chamaba, si éran uns uolhos, l berdadeiro sol daqueilhes mundos an que se çponie, lhargos i negros cumo las alméixinas que al lhado relhumbrában, un risco azul fino por ambaixo cumo a marcar la lhinha de costa dun mar sien fondo i ua risa abierta an canto de serena; scolhi ls morcones, éran de ls de rober, debarico, cumo quien ten todo l tiempo de l mundo i sien querer saber de que todas las tiendas yá stábana ancerrar, para que mais tiempo durasse aquel çponer de l sol, cun aqueilhes uolhos a poné-se delantre ls mocones que scolhie, anque la tie stubira de cuostas, Puode pesar se faç fabor, i passei-le ua nota de cinco ouros, tornando als morcones por uns segundos eiternos, de que solo la boç de la tie me spertou, cun ua boç que parecie benir de ls uolhos i nó de la boca Os pessegozinhos / Ls moconicos, nun se le báian a squecer, dixo cumo quien bien biu que staba nun outro mundo; yá an casa, ls morconicos, para alhá la quelor, l oulor, l apalpar, agora sabien-me tamien a uolhos i a çponer de sol a meidie, nunca outros me soubírun tan bien: las arbles nunca acában l sou trabalho, que muito queda inda de fuora pa l berdadeiro amadurar de ls fruitos, cumo tal uns uolhos, ua palabrica que seia.

diário 57

tenie catorze anhos i fui a la fiesta de l Nazo cun miu armano, mas mie mai oubrigou-mos a lhebar ua carga de figos para bender; salimos a la ua de manhana i andubimos todo l dies puls pobicos de la raia a bender figos; a la nuite la sonheira era tanta que yá solo dou para sonhar cul arraial.

sexta-feira, 16 de julho de 2010

L cielo i l einfierno



Bien para alhá la Tierra i l anfenito
Buscaba you l cielo i l einfierno,
Mas dixo-me ua boç:
L cielo i l einfierno stan andrento de ti.

Omar Khayyám (Rubaiyat)







quinta-feira, 15 de julho de 2010

Sábio ceticismo



L eimenso mundo: un granico de puolo ne l spácio.
To la ciéncia de ls homes: palabras.
Ls pobos, ls animales i las froles de ls siete climas: selombras.
L fruito de tue pension sien paraige: l nada.

Omar Khayyám
(bersion lbibre de rubai)





Nota - para quien nun sabe la lhéngua persa, cumo ye l miu causo, nun le puode dar la belharaça de traduzir l grande poeta i home sabido persa de l seclo XI, Omar Khayyám. Assi i todo, quien puode rejistir a ua tal poesie? Antoce me bou serbindo de traduciones anglesas, francesas i spanholas, i tamien de Fernando Pessoa an ciertos causos, para amanhar uas bersiones mirandesas de ls sous Rubaiyat.

sexta-feira, 9 de julho de 2010

Ls Lusíadas

Para que quede registrado: acaba de salir, hoije die 8 de júlio de 2010, la eidiçon de Ls Lusíadas an mirandés, pula Âncora Eiditora. La traduçon sal assinada por Fracisco Niebro, ten Prefácio / Antrada de Ernesto Rodrigues (pp. 5-51) i eilustraçones de José Ruy al ampeço de cada canto, sendo al todo 368 pp. La cápia ye de J. M. Ribeirinho i assenta naqueilha que fui la cápia de la 1ª eidiçon de Ls Lusíadas, an 1572.

quarta-feira, 7 de julho de 2010

chafandin

chafandin ye agora nome de bino na Ribera de Duero, acerca de Balhadoliç, sacado de l nome dun afamado fuora de lei, dessa region spanhola ne l seclo XIX, denome que tamien tenie un tiu que datrás andaba por Sendin, i de que hei de buscar mais amboras: antressante cumo las palabras bólan i ls fuora de lei lhieban mais loinge sue fama do que todos ls outros.

terça-feira, 6 de julho de 2010

l scarabeilho i la bola



bai rodando l scarabeilho sue bola de merda pul camino afuora, sou mundo redondo que ampurra al para trás cun sues paticas, agora yá naide passa pul camino i muito azar serie que alguien pisasse l scarabeilho: a meidie nien selombra faç la bola, toda a relhuzir na música de las moscas que alredror le pónen diamantes ralos, azules.

domingo, 4 de julho de 2010

Natureza muorta

Paul Cézanne (Natureza muorta)
Miramos laranjas i maçanas pintadas anriba ua mesa i chamamos-le 'natureza muorta', sien atinar bien porquei, yá que podien ser sumbradas i deilhas algo nacer, mas la nuossa zgrácia na relaçon cula natureza ye pensarmos que solo nós somos bibos i todo l restro puode ser tratado cumo cousa muorta: eiqui stá cumo un porblema eiquelógico stá cundanado nas raízes mais fondas de la nuossa cultura: para quei respeitar ua natureza que stá muorta (anque nós até ls nuossos muortos respéitemos)? Haberie que splicar cumo todas essas obras de arte que mos amóstran 'naturezas muortas' mais nun son do que un modo de eiternizar la bida de cousas que stan bien bibas.

hai cousas a que l tiempo nun le dará tiempo



ye feita d'eisséncia de tiempo la bida:
atrás dies chenos de sol, lhargas nuites
bénen cun sous miedos, sous delores,
i mal mos demos de cuonta de quando
ampeçou a scurcer, solo mos quedando
la sprança - la certeza? - de que ha de
haber manhana; essa ye la defréncia:

acontra l'eiternidade de l tiempo, al menos
para alhá de quanto puodamos pensar,
upe-se l sfergante de la bida, an que ua
nuite ha de ser la redadeira, sien manhana;
por esso hai cousas a que l tiempo nun le
dará tiempo para que puodan tener sou
die: se nun fúren agora, puoden nunca mais ser.






sábado, 3 de julho de 2010

preguntas a Ourídice

música i amor bencírun la muorte al fazérun retornar Ourídice de las perfundas de l Hades: quien será l Ourfeu que poderá inda tocar ua tan triste música que deixe quemobido i faga chorar l rei de la muorte? quei pediremos: canta-me ua música que me alegre i faga bibir, ou canta-me ua música triste que me faga chorar i rucecitar? tenie rezon quien un die puso la música cumo ambeçon de ls diuses: que fazeremos, yá que esses diuses nun eisísten? cumo poderemos arrimar cousa tan grande ne l nuosso pequeinho mundo?

sábado, 19 de junho de 2010

diário 56

era l tiempo de sembrar las bóbedas, mas nun habie meia de la tierra se çfazer de todo aquel ougachado que apodrece las semientes i chupa las raízes, i l tiempo staba-se a passar: mira bien, se las sembrares na lhuna nuoba nácen-te peladas i se fur ne l quarto crecente talbeç nien chéguen a nacer ou a dar fruito; ten que ser antre las dues lhunas, mesmo al meio, para que todo cuorra bien; nun sei cumo fui, la berdade ye que benírun dous dies de rechino i todo se cumpuso: houbo bobedas a patadas i dórun un caldo que nun se me squece, esto sien falar de ls dous lharegos que cebei aquel anho; solo mais tarde me dei de cuonta que nun fazie sentido aqueilha mie acupaçon cula lhuna, quando l que percisaba era de sol.

sexta-feira, 18 de junho de 2010

diário 55

habie anhos an que l riu bruaba que metie miedo pa lo atrabessar, anque sabira nadar bien: la fortaleza de la corriente, ls remolinos, ls cachones, las peinhas ambaixo l'auga, todo éran peligros que sperában l mais spierto i baliente; l segredo era un botá-se a l'auga i deixar-se ir cuntroladamente na corriente i als poucos, de sgueilha, ir-se arrunsando pa l outro lhado, de modo a atrabessar cien ou duzientos metros mais abaixo: hai fuorças tan grandes, males tan fuortes, que nun los podemos ancarar de frente i fazer todo de modo porgramado, mas tenemos que mos deixar ir cumo quien nabega a la bista, anque sien nunca perder l'eideia de adonde queremos chegar; muita licion de bida you daprendi cun aquel riu Douro.

quinta-feira, 17 de junho de 2010

diário 54

quando me bénen ls delores dá-me para pensar que yá solo ando porqui a meter noijo; apuis, miro par'el i sorbo la fuorça de bida que le mana de ls uolhos i de la deceplina que pon an todo l que faç, i ende todo l pensar se me demuda, ls sentidos ancaréiran-se nua porbocaçon a dius: anque yá nun ande porqui a fazer nada, siempre gustaba de lo ajudar a chegar als cien anhos: ou seremos ls dous ou talbeç nun seia nanhun; assi, al menos saberei l que ando por acá a fazer jogando l solo jogo que inda sou capaç, l jogo de la bida.

terça-feira, 15 de junho de 2010

diário 53

Aquel fui l último anho an que fazimos la cascata a Santo Antonho i ponimos papeles de bandeirica nua guita a atrabessar la rue. Al fin de l die ajuntemos cinco crouas. Todo habie de durar até al San Juan, mas San Pedro trouxo ua porrascada d'auga que todo lhebou. Fui ende que pensei cumo ls santos tamien éran ambejosos. I inda porriba stube un die de cama culas magarças que m'assarampolhórun la cara todo: cumo angánhan sues guapas froles...

segunda-feira, 14 de junho de 2010

inda mos crécen anteiras las risas

ye puls tous anhos que me bou bendo al speilho
de l mundo, a la nubrina de ls suonhos desse
tiempo an que tamien you tube trinta anhos:
inda mos crécen anteiras las risas, que
la muorte nun abriu sues alas de selombra
i a cada die mos nácen manhanas de gana
para ancundesar ne l çurron de ls dies de fame;


agora tengo la tue eidade an doble
cumo se, culs anhos, houbira quedado
mais nuobo: mas nun hai cuontas que angánhen
l tiempo ou plásticas que lo apáguen; ye
inda cedo pa mos crecer l carambelo,
que tiempo nun faltará pa benir l friu,
ables nuossos pies pa l puolo de ls caminos;


la cinta de la bielha abaixou a tenhir
las bordas de ls caminos, mas nun tarda ende
l berano i tenerá que asperar las augas
para que puoda amostrar sue risa clara:
deixa que ls anhos báian i béngan, nun
fagas muito causo deilhes porque nunca
te han de chamar a pedir l'oupenion,
que democracie nun ye balor ounibersal.





domingo, 13 de junho de 2010

castielho de Outeiro

al loinge, yá nun s'adebina castielho:
solo piquetes de peinha que l tiempo aguçou,
bózios sumidos antre nubrina i negro;
inda eilhi relhúzen rábias, fames,
mas nien un retombo de suonhos s'oube,
todo antregue al çprézio dua risada:
naciu d'uolho na lhinha dua raia de que
naide quier saber, cumo el apagada,
spina drobada an sue altibeç de piedra;
doura l cabeço l mesmo sol de siempre,
mas nien ua centinela pa l recebir;
la serpiente de la bielha strada cuntina
anroscada an sues rebuoltas, andefrente,
tamien eilha abandonada, sien carros;
perdido cumigo inda spero un cantoneiro
a peinar la baleta, que lhebante la mano
nun saludo arrincado a l'aba de l chapeu.




P.S. - Hoije fui a Bergáncia pa la custituiçon de l'Academie de Lhetras de Trás los Montes i resolbi ir pula bielha strada Bumioso-Pinelo-Outeiro, por adonde iba siempre ne ls tiempos an que studei an Bergáncia, al ampeço inda sien alcatron: las lhembráncias son de arressaios sien fin, de agmitos até al fondo de l'alma, mais muorta que biba: siempre l mirar l castielho de Outeiro, que s'assomaba a cada rebuolta, me fui fuonte de suonhos i de stórias que nunca passórun de la mie cabeça, cumpanheiras dua biaige que, solo de la pensar, me fazie tembrar até la miolha de l ser.


sexta-feira, 11 de junho de 2010

preguntas (12)

porquei son mais guapos ciertos sítios mirados de loinge, tan loinge que yá nun son ls uolhos que béien?
porquei sentimos mais falta de ciertas cousas quando nun las tenemos?


terça-feira, 8 de junho de 2010

preguntas (11)


crise i campionato de l mundo, nesso se fala i pouco mais: porquei solo antressa, solo ye dino dua pessona ganhar?
porquei essa ye la mais grande glória a que alguien puode chegar?

porquei nada mexe cun tanta giente cumo ls jogos?
nun será porque ls jogos son la cousa maios amportantes que hai, yá zde ls tiempos antigos?

de ninos, quando outras preacupaçones nun tenemos, nun son ls jogos la cousa mais amportante?
i se son assi tan amportantes, porquei la sue direçon ye antregue a giente dubidosa?



domingo, 6 de junho de 2010

preguntas (10)


porquei me fázen tanta falta cousas de que nun perciso para nada?


Contra l'ambeija i la mintira

[Cunta-se que estas décimas fúrun screbidas por Frei Luis de León a la salida de la cadena de l'Anquesiçon de Balhadoliç (1572-1574), adonde stubo preso por acuso de ls ambejosos de l'Ounibersdidade de Salamanca que cuncurrírun cun el a dar liciones an ciertas cátedras i perdírun. Acusában-lo, subretodo, de haber traduzido bárias partes de la Bíblia para Castelhano, an special ls Cantares de Salomon. Queda eiqui lhembrado que yá neste blogue salírun ls Cantares de Salomon an mirandés, nua berson que se apoia subretodo na traduçon que Frei Luis de León fizo zde l oureginal.]

Eiqui l’ambeija i mintira
me tubírun ancerrado.
Feliç l houmilde stado
de l sabido que s’atira
daqueste mundo malbado,

i cun probe mesa i casa
ne l campo delheitoso
cun solo Dius s’arrepassa
i solo la bida passa
nien ambejado nien ambejoso.

Fraile Luis de León (sec. XVI)
Traduçon de Fracisco Niebro





[an castelhano:

Aquí la envidia y mentira

me tuvieron encerrado.
Dichoso el humilde estado
del sabio que se retira
de aqueste mundo malvado,

y, con pobre mesa y casa,
en el campo deleitoso,
con sólo Dios se compasa
y a solas su vida pasa,
ni envidiado, ni envidioso]

sábado, 5 de junho de 2010

diário 52

a las bezes anrábio-me culas yerbas que me nácen na huorta: anque las arrinque a cada die, nunca zléntan: cumo you admiro la fuorça que ténen para siempre buscar bida; mas agora yá nun me anrábio cun eilhas, que siempre son oucasion para dar mais uas sachadicas, passar las manos pul ameroso de las fuolhas: se nun fúran eilhas, las yerbas, quei fazerie? a las bezes cansamos-mos duas cousas, mas nun pensamos que se nun las tubíssemos la canseira inda serie mais grande.

preguntas (09)


que boç chama ls páixaros de tan loinge, a cada anho, siempre pul mesmo tiempo?
cumo aguántan, quaije sien comer, cansados, derretidos por chegar?

puoden-se morrer? que amporta se naida mais hai do que chegar?

será antoce normal, este nuosso apego al mesmo sítio to la bida?
de adonde mos naciu esta bertige de ls sítios a que le cháman raízes?

nun teneremos que re-ambentar l nuosso ser nómada, migrante?



sexta-feira, 4 de junho de 2010

preguntas (08)


quei ganha un ambejoso cula ambeija?
nada.
la ganáncia nien siempre stá na ourige de todo: bonda que la metade de diabro que hai an nós i que somos, creça para alhá de la nuossa selombra:

se outros nun crecíren nun quedarei mais armano a eilhes? pregunta-se l ambejoso, sien se dar de cuonta.
antoce, que nun créçan, nun gánhen, nun bíban, nun séian felizes, naide mire para eilhes, pensará siempre l ambejoso.



quinta-feira, 3 de junho de 2010

preguntas (07)

seran ls diuses ounipotentes?
se l son, antoce porquei nun cunsíguen bibir sien saçardotes i sues eigreijas?


quarta-feira, 2 de junho de 2010

preguntas (06)

tener ou nun tener, ye esse l porblema?
tener l quei?

ser ou nun ser, ye esse l porblema?
ser l quei?

hai teneres que mais balie nun tener?
hai seres que mais balie nun ser?

porque gustamos de mos anchir de fórmulas bazies?
to be ou not to be?

terça-feira, 1 de junho de 2010

Tornar a San Luís

Hoije, l grande poeta brasileiro Ferreira Gullar ganhou l prémio Camões. Eiqui queda la mie pequeinha i hounesta houmenaige, na traduçon deste poema an que fala de bolber a la sue tierra de nacéncia, San Luís de Maranhon, an 1996:


Apenas cheguei i yá te oubi
boziar para mi: bien te bi!


I l airico ye fiesta nas fuolhas
Á, que suidade de mi!


L tiempo eiterno ye persente
an tue squina, bien te bi


(benido de l fondo de la bida
cumo datrás oubi)


I lhougo ls outros repíten:
bien te bi, te bi, te bi


Cumo datrás, cumo agora,
cumo datrás oubi


(benido de l fondo de la bida)

Miu coraçon diç para el:
las abes que alhá pían
nun pían cumo eiqui.


Ferreira Gullar, Obra Poética, 1993, Edições Quasi, p. 484.



[an pertués:

Volta a São Luís

Mal cheguei e já te ouvi
gritar pra mim: bem te vi!


E a brisa é festa nas folhas
Ah, que saudade de mim!


O tempo eterno é presente
no teu canto, bem-te-vi


(vindo do fundo da vida
como no passado ouvi)


E logo os outros repetem:
bem te vi, te vi, te vi


Como outrora, como agora,
como no passado ouvi


(vindo do fundo da vida)

Meu coração diz pra si:
as aves que lá gorjeiam
não gorjeiam como aqui.]

preguntas (05)

l que ye la berdade? pregunta bielha i que inda naide respundiu.
Será por haber cousas mais amportantes que l coincimiento? yá que l mais de las pessonas nunca fizo essa pregunta i las outras pássan l mais de l tiempo a tratar doutras cousas.

porque demúdan las berdades a cada die, a nun ser porque depénden de cada die, de cada pessona ou tiempo?
será que puode haber berdade fuora de las pessonas ou contra eilhas? pregunta que faç sentido yá que solo las pessonas pónen pregúntas i solo eilhas puoden chegar a repuostas.

porque hai ua berdade hoije i outra manhana, ua eiqui i outra acolhá?
poderá haber outra referéncia de berdade para alhá de nós mesmos, assi cumo un colgadeiro adonde eilha puoda çcansar?

porque nun ha de ser la berdade l anquelíbrio de nós cun nós i cun todo que alredror de nós stá?
yá que berdades para alhá de todo esto ye siempre algo por que naide mos puode pedir repunsdablidade.



domingo, 30 de maio de 2010

preguntas (04)

un die apareciu-me ua pregunta que inda nun fui capaç de le respunder:
será que dius eisiste mesmo?
porque nunca se me habie puosto essa pregunta, cumo inda nun se le pon al mais de las pessonas de l mundo?

porque será que essa pregunta se me puso apuis de passar anhos i anhos a studar que era possible demustrar que dius eisistie, solo cun ajudas de la rezon, de l pensar?
será, cumo cuido, que fui la demustracion que falhou?

nun serie mais simpres dezíren que dius ye un porblema de eirracionalidade, quier dezir, de fé?
cumo tardei tanto tiempo a çcubrir que nun la tenie, nien a saber quei esso era, anque por muitos anhos tubira pensado l cuntrairo?

que me quedou desse studo de dius, para alhá dun cierto modo de ber l mundo i las pessonas?
tanta cousa que nien sei dezir: puode haber nacido ua ética desses sbarrulhos todos?

sábado, 29 de maio de 2010

preguntas (03)

porque nun hai nius de ciguonha nas eigreijas de Lisboua
nien de andorina ne ls beirales - ye berdade que son ralos ls beirales al modo -
nien se oube cumo tal un chasco?

quedórun pardales i palombras i inda mielros ne ls huortos de trás las casas
a repersentar la paixarada
á, i las gaibotas que a las bezes chúben pula cidade - cumo ua que pousa adonde trabalho i a la hora de delantre passar l papa nien para el mirou -

porque será que eiqui nun me dá star cun atento a páixaros?
será porque alhá ne l fondo i cumo todos, sinta que eilhes nun son amportantes?
será de yá nun percisarmos de prumas para screbir - nesse tiempo la scrita era ua mortandade de páixaros -?

a las bezes bénen-me a bejitar l cuorbo de Poe,
l perdigon de Camões, l reissenhõr de Bernaldin,
mas porque será que nunca cántan i solo oubo Poe, Camões i Bernaldin?

hai uns meses, bi ne l Pacífico de Chile, an Isla Negra,
ls grandes i mal amanhados pelicanhos anriba las piedras de la praia, dourados de sol: onte tornei-los a ber nua praia de l Golfo de l México, negros i a relhuzir a BP.




sexta-feira, 28 de maio de 2010

Preguntas (02)

oubes martelhar, de die i pula nuite, fázen l caixon de l tou paíç,
cumo nun te dás de cuonta que tamien sós carpinteiro?

bés passar l'antierro de l tou paíç,
cumo nun te dás de cuonta que tamien bás andrento l caixon?

alguien palhestra subre quien matou l tou paíç,
cumo nun te dás de cuonta que tamien tenes na mano la faca ansagrada?

yá na foia, liste l que alhá screbírun: matórun este paíç.
ende te deste de cuonta que este paíç era l tou i por esso screbiste: suicidemos-mos.

quando, un die, biste rucecitado l tou paíç, al ber cierta giente pregunteste:
cun que dreito benírun estes a la fiesta, se nunca ua mano le botórun?

quarta-feira, 26 de maio de 2010

Preguntas (01)



quando ampeça un a ser bielho, an que die, an que sfergante?
caiato, pelo rúcio, reforma, ou solo uns uolhos tristes que nun áchan punto de mira?
mejar-se, cagar-se, babar-se, yá nada se le andreitar para nada, ou solo un modo de ls beiços se zafazéren de palabras i de risas?
mandar fazer la foia, nun aguantar un sinal berde na passadeira, ou solo quedar uorfano de suonhos?
yá haber acabado la prestaçon de la casa, nada de nuobo querer daprender, ou solo un cierto modo de mirar al para trás?


nun me digas que bielhos son ls benairos, que tengo priessa de saber, agora que nien ls mius filhos me trátan por 'miu bielho'.
sales a la rue i cada buraco ye ua mina an campo de batalha, que nada queda anteiro de l tornozielho als quadriles,
arrastras ls delores cumo bielha carroça que nun aguanta ls sotánganos de l camino,
las angúrrias sucos ne l lhombo azul de las benas salidas,
cada artroç un cabeço adonde por miedo nun te assomas.


nun me digas que bielho ye un nome que se dá als muortos de que yá nun se sabe l nome.
antreste para un lar que ajudeste a fazer las paredes i adonde jureste nunca bibir,
yá biste cumo l tiempo droba la gana cumo la calor al mais gordo aço?
antretenes-te a cuntar las partes de l cuorpo que yá nun funciónan: será essa la geira de la belheç?
las biaiges son siempre a camino de l spital i l maldito toque de l'ambulança faç-te lhembrar un cierto de modo de ancordar.
bien apuras l'oubido i muito fálan de la guerra que dás de nuite i de die: será essa la seinha?


de berdade que perciso de saber l marco adonde ampeça:
yá que nun pude gozar la mocidade,
al menos quiero saber quando debo ampeçar a gozar la belheç que, tamien eilha, bai i nun torna mais:
arrenego de ambentar mintiras subre paraísos de l passado i giente buona que solo habie datrás,
perciso de me purparar para agarrar l que agora me stá a passar a la puorta, seia el einfierno ou paraíso



quarta-feira, 12 de maio de 2010

diário 51


agora dei an me perder, la cabeça nua borracheira sien bino: al que ua pessona chega!, yá nun ye tiempo de andar por acá, anque tubira ido a spera de l doutor a las seis de manhana: que ha de un fazer? sabes, un dá-se de cuonta de que se bai slubiando pa l outro lhado, mas nun hai modo de achar agarradeiro; assi i todo nun chega a ser un zaspero, que la bida nun mos deixa salida a nun ser lhebá-la a las cuostas.



segunda-feira, 10 de maio de 2010

Odas de Ricardo Reis (060)

Nun solo bino, mas nel l oulbido, boto
Na copa: serei cuntento, porque la dita
Ye çcoincedora. Quien, lhembrando
Ou adebinando, sunrira?
De ls brutos, nó la bida, senó l’alma,
Cunsígamos, pensando; arrecolhidos
Ne l amplacable çtino
Que nun spera nien lhembra.
Cun mano mortal upo a la mortal boca
An salagre copa l passageiro bino,
Baços ls uolhos feitos
Para deixar de ber.

[an Pertués:

Não só vinho, mas nele o olvido, deito
Na taça: serei ledo, porque a dita
É ignara. Quem, lembrando
Ou prevendo, sorrira?
Dos brutos, não a vida, senão a alma,
Consigamos, pensando; recolhidos
No implacável destino
Que não spera nem lembra.
Com mão mortal elevo à mortal boca
Em frágil taça o passageiro vinho,
Baços os olhos feitos
Para deixar de ver.]



terça-feira, 4 de maio de 2010

diário 50


naquel anho chobiu cumo nunca se bira i nun habie meia de la tierra se zaugachar; sembrei un alegrete de cebolhino i, quando yá iba capaç de poner, nun habie meia de la tierra quedar capaç de assucar; nunca quemi tanto cebolhino an dies de mie bida, que yá nun staba an eidade de lo ir a bender por esses pobicos i feiras; al modo que l fui antressacando, botou-se a crecer cumo se houbira sido demudado para ua llheira a la própia: nunca se me criórun cebolhas tan grandes, cumo cabeças, i nien un cachico queimonas; al ampeço inda agarrei ua rela, mas apuis dixe acá para mi, mas porque me hei de star a relar por bias dua lheira de cebolhino?; por todo l santo berano, la tierra augachada secou-se a un punto que quedou toda de dientes arreganhados i apuis fui a mi que me dou la risa: hai que deixar l tiempo fazer l sou trabalho, que sbarrar-mos de caras acontra el solo puode dar an nada ou anton an rábias sien remédio.



segunda-feira, 3 de maio de 2010

Las maias

L purmeiro de maio, antre muitas outras cousas, ye die de comer las maias, que ye l mesmo que dezir, comer castanhas robidas. Nun ye fácele nesta altura de l anho inda tener castanhas sanas para comer i cada un serbie-se de las sues albelidades pa las cunserbar, nun tiempo an que nun habie modo de las ancarambinar. Para quien comisse las maias nun le dolie la cabeça an to l anho i la giente nun deixaba mesmo de las comer. Assi me passou a mi astanho an que la mie amiga i cunterránia Lúcia Colona que dou ua cacha dessa malzina contra l delor de cabeça. Talbeç a mi me baia a doler bárias bezes la cabeça, mas esso poderá ser de la falta de fé, essa pilma que tanto falta i tantas malinas ajuda a sanar. Poner assi la fé an cousas simpres de la bida, cumo tal castanhas, ye ua questume que mos achega de la eisséncia de las cousas i de la bida que todo debemos de fazer para nun perder. Tamien por esso, nunca será demais amentar nas maias.


quinta-feira, 29 de abril de 2010

diário 49

ls mais de ls probes benien de loinge, assi nun sentien tanta bergonha puis naide ls coincie, mas habie anhos mui malos i tanto benien a pedir ls de acerca cumo ls de loinge: habie a dies an que aparecien a quatro i cinco pula puorta; you zde garota l mais que andube a pedir fui trabalho, que a las bezes salie por esses pobicos i bolbie para casa culs cantares de la segada, i inda que la cousa nun stubo mui mala; hoije, mirando al para trás, bemos que todo mundo era probe, tirando dous ou trés, por esso se stában siempre a scapar pa l strangeiro i alguns nunca mais tornában.




quarta-feira, 28 de abril de 2010

diário 48



nesse die oubi ua música stranha ne l rádio lhougo a la purmanhana; sali a arar todo l die i solo me dei de cuonta de l que se habie passado quando amostrórun l Caetano a ir preso; ls dies apuis cuntinei cul araduro, que outro remédio nun tenie para fazer por pan; fui apuis desso que me afiç mais a ber las notícias na telbizon, anque nunca tenga dado muito para antender l mundo; de l que se me lhembra bien ye que ls filhos yá éran grandes para quemer muito, mas pequeinhos para quedar a sou pan quemer; l restro fui apuis i inda dura, anque nun saba bien l quei, talbeç un cierto modo de cumo la lhuç chube ls dies, talbeç un aire mais suolto, un sereno que s'albanta de ls puiales.






quinta-feira, 22 de abril de 2010

diário 47



quando benie l berano alto, andaba a saber de formigueiros yá maduros de formigas d'ala; afuora esso, todo l tiempo era pouco para studar l bolo i l rastro que deixaba de fincon a fincon i acabei por todo antender de sue porparaçon al pousar, de l alto bolo de ls picanços al rastreiro i arresaiado de las patoixas; quando las moras yá quedában cagadas de l diabro, era l tiempo de las rubialgas pulas aradas de sementeira fresca, mesmo al abaixar l San Mateus; nunca hei de squecer de cumo houbo un tiempo an que la muorte me fizo parte de l miu ser feliç, anque tenga passado l restro de ls dies a zaprender.





quarta-feira, 21 de abril de 2010

spera



fui la purmeira frol de la maçaneira

apuis l anxerto; custou-te
bé-la ne l suolo, que l aire nien para
loinge la quijo lhebar: se outras nun dir
yá tenes rezones de sobra para
aguantar mais un anho.



terça-feira, 20 de abril de 2010

lhuzes



solo quando se apágan,

mos damos de cuonta de las lhuzes
que mos alhumbrában l camino.




segunda-feira, 19 de abril de 2010

probes



datrás ls probes drumien nun palheiro, tanta giente drumie nun palheiro, que la palha era al mesmo tiempo xerga i manta; hai dies an que un probe se senta alantre la puorta de l soto adonde bou a mercar l quemido de cada die: ye bielho, çcalço i agradece siempre mesmo a quien nun le dá nada; este probe nun trai cun el papelones i sacos de plástico bastantes para que alhá le caba cubierta para drumir ambaixo ua puorta, nien ten yá fuorças para lhuitar por un sítio seco i menos friu: seia adonde fur que estes probes drúmen, nunca chegaran a ser cumo un palheiro; i nun adelantra nun querer saber: ls probes eisísten mesmo i parece que son cada beç mais.






domingo, 18 de abril de 2010

cerjano de palabras



bien podie quedar a mirar pa las palabras,
sereno, assossegado an sou jardin, sonidos
a chubir-me puls uolhos arregalados,
pura música adonde siempre s'oube l tiempo
i ls sentidos s'ancarrapítan nas rodrigas
para colgar lieiras que m'átan al mundo;

mas ye un nino scalhabrés que, apuis yá cansado
de jogar, las abre para ber quei ténen
andrento, d'adonde bénen, de que família
son, daprendiç de cerjano sien tener paraige.



sábado, 17 de abril de 2010

lhírios roixos



ye puls lhírios que siempre spera,
las spadanhas de las fuolhas spetadas
cumo rábia que sobrara de l eimbierno,
sou friu agora preso ne l roixo de seda
cun que las froles amánsan la dureç
negra de las peinhas: de tan andeble

nien ls uolhos se puoden firmar por muito
tiempo, bózio que las xaras sparbaran
an branco pula lhadeira, yá anúncio de fuogo
i berano ne l amarelhar de las scobas:
nunca pássan dun sfergante ls lhírios,
mas siempre ls speras cun fame dun anho;

scónden-se acerca la ribeira, talbeç
dua bergonha que nun ls deixa al
aire abierto, mas yá muitá le sabes
las sitieiras: por esso bás d'apeto a bé-los,
sentas-te a mirá-los i a sober eiternidades
adonde, cun outras, colgas l arco de l tiempo.



sexta-feira, 16 de abril de 2010

diário 46



tiu Chico de las Castanhuolas tenie bários pares de castanhuolas i la bida del era andar, a pie, de tierra an tierra a tocar las castanhuolas; a las bezes ajuntaba un zinolho noutro i cula boca defeitosa que tenie, dezie:
quien t'ansinou a tocar la castanhuola?
fui mie bó quando era rapazola.
Apuis las pessonas dában-le algo, que el nun pedie.
Mas assi probes habie muita giente. Datrás, de you rapaç, metade de Ruolos benie a pedir: era l lhugarico mais probe que habie por ende.




quinta-feira, 15 de abril de 2010

De quei me sirbe fugir?


Mote
De quei me sirbe fugir
de muorte, delor, peligro
Se me you lhiebo cumigo?


Buoltas
Tengo-me yá cumbencido
por rezon cumbeniente
que nun puodo star cuntente,
Yá que pude haber nacido.
Anda siempre tan ounido
L miu termiento cumigo,
Que you mesmo sou miu peligro.

I, se de mi me lhibrara,
Nanhun gusto me darie.
Que, sien ser you, nun ten’rie
Mal que esse bien me tirara
Anton ye bien que assi passe:
Ó cun zgusto cumigo
Ó sin gusto i sin peligro.

Luís de Camões
Traduçon de Fracisco Niebro




[na pertués:

De que me serve fugir?

Mote
De que me serve fugir
De morte, dor e perigo,
Se me eu levo comigo?

Voltas
Tenho-me persuadido,
Por razão conveniente,
Que não posso ser contente,
Pois que pude ser nascido.
Anda sempre tão unido
O meu tormento comigo,
Que eu mesmo sou meu perigo.

E, se de mi me livrasse,
Nenhum gosto me seria.
Que, não sendo eu, não teria
Mal que esse bem me tirasse
Força é logo que assim passe:
Ou com desgosto comigo,
Ou sem gosto e sem perigo.]

porque dízen mal ciertas pessonas



quando leio de alguien a dezir que l mundo i, an special Pertual, se stá a morrer, stá a quedar mal, sien balores, sien nada, que talbeç nun dure muito mais, acabo siempre por preguntar la eidade de quien assi scribe: scríben de Pertual, mas solo stan a pensar an eilhes mesmos, mais bielhos, a ber l mundo a fugi-le, un mundo que yá nun anténden i cada beç quier menos cun eilhes, mas eilhes nun son capazes de aceitar esso: ye assi hai miles de anhos; a las bezes hai outras rezones para todo esso, mas nun pássan de menudéncias.




quarta-feira, 14 de abril de 2010

Tiu Bandarra

Eiqui hai uns anhos, Maria Teresa Afonso Carvalho, de Dues Eigreijas, mandou-me esta quadra que le oubiu a un tiu deilha, l tiu Nacimento Afonso, de Mogadouro, peleiro que negociaba cun miu abó, tamien peleiro, Francisco Ferreira, tiu Bandarra., que se morriu an 1954. Dezie, anton, miu abó:

Alhá arriba ben un perro,
Al loinge parece un galgo;
L sangre ye todo eigual,
Mas quien ten denheiro ye fidalgo.

Francisco Ferreira, tiu Bandarra, miu abó.




quinta-feira, 8 de abril de 2010

diário 45



mira tu l que dá la falta de reloijo, que naquel tiempo pouca gente ls tenie: ua beç fui a drumir culas mulas pa l Pilo i tornei quando cuidei que yá iba a ser de die; l que me baliu ye que dei pul atraso de l tiempo antes de chegar a casa: tornei al para trás i inda drumi ua sonheira buona, cumo se houbira drumido dues nuites; agora, quando me lhembro desso, pregunto-me porquei nun ha de l tiempo cuntinar-me a chegar atrasado: pul si pul no, tengo andado sien reloijo cumigo.




segunda-feira, 29 de março de 2010

Muorte a meidie

Ne l miu paíç nun se passa nada
a la tierra bai-se pula strada an frente
Nobembre ye quanta quelor l cielo le cunsinte
a las casas cun que l friu abre la praça

Dezembre tembra bidros atira fuolhas
l aire assopra i cuorre i barre l sagrado menos mal
que l mais zeloso barredor munecipal
Mas que fazer de toda esta quelor azul

que acubre ls campos neste miu paíç azul?
La giente ye poupada calha-se i mais nada
La boca ye para quemer i para traier cerrada
l solo camino ye dreito al sol

ne l miu paíç nun se passa nada
l cuorpo droba-se al peso dua alma que nun sinte
Todos tenemos ua jinela pa l mar bolbida
L fisco bela i la palabra era para todo mundo

I ajúntan-se na casa pertuesa
la sauidade i l rádio de pilhas ambaixo l cielo azul
L’andústria zambuolbe-se i fázen-se ambaixo
la bielha lei mental pastilhas de mentol

Muorre-se a oucidente cumo l sol a la tarde
Cai-se la serena i ambaixo l sol a pique
De la rebison de l rostro l própio mirar mos arde
Nesta borda costeira qual de nós fui un die nino?

Hai neste mundo seres para quien
la bida nun ten cuntentamiento
I la naçon faç-le ua chamada a la mai,
tenendo an cuonta la grabidade de l momiento

L miu paíç ye l que l mar nun quier
ye l pescador cuçpido a la praia a la lhuç
yá que l’arena creciu i la giente ambalde requier
drobada l que de cara oupida yá le pertencie.

La mie tierra ye ua grande strada
que pon la piedra antre l home i la mulhier
L home bende la bida i droba-se ambaixo l sacho
L miu paíç ye l que l mar nun quier.

Ruy Belo, País Possivel (1973) , in Todos os Poemas (2000)
Traduçon de Fracisco Niebro





[an pertués

Morte ao meio-dia

No meu país não acontece nada
à terra vai-se pela estrada em frente
Novembro é quanta cor o céu consente
às casas com que o frio abre a praça

Dezembro vibra vidros brande as folhas
a brisa sopra e corre e varre o adro menos mal
que o mais zeloso varredor municipal
Mas que fazer de toda esta cor azul

que cobre os campos neste meu país do sul?
A gente é previdente cala-se e mais nada
A boca é pra comer e pra trazer fechada
o único caminho é direito ao sol

No meu país não acontece nada
o corpo curva ao peso de uma alma que não sente
Todos temos janela para o mar voltada
o fisco vela e a palavra era para toda a gente

E juntam-se na casa portuguesa
a saudade e o transístor sob o céu azul
A indústria prospera e fazem-se ao abrigo
da velha lei mental pastilhas de mentol

Morre-se a ocidente como o sol à tarde
Cai a sirene sob o sol a pino
Da inspecção do rosto o próprio olhar nos arde
Nesta orla costeira qual de nós foi um dia menino?

Há neste mundo seres para quem
a vida não contém contentamento
E a nação faz um apelo à mãe,
atenta a gravidade do momento

O meu país é o que o mar não quer
é o pescador cuspido à praia à luz
pois a areia cresceu e a gente em vão requer
curvada o que de fronte erguida já lhe pertencia

A minha terra é uma grande estrada
que põe a pedra entre o homem e a mulher
O homem vende a vida e verga sob a enxada
O meu país é o que o mar não quer]


domingo, 28 de março de 2010

diário 44


era burmeilho l lhenço i la cara habie pegado fuogo: nun fura l sudor i habie ardido an claro.



quinta-feira, 25 de março de 2010

Pertual Sacro - Mogadouro

Eilhi la punta lisa çurriagada i yerma
eilhi l scuro d’eimbierno eilhi ls uolmos
eilhi la febra de la tarde eilhi l anfermo
triste de uolhos grandes serenos

eilhi la fin eilhi defenitibos galhos
eilhi to la berdade de nós mesmos
eilhi todos armanos de brancos sismos
eilhi de nun chegarmos mos fartemos.

Rui Belo, Boca Bilingue (1966), in Todos os Poemas (2001)
Traduçon de Fracisco Niebro





[an pertués:

Portugal Sacro - Mogadouro

Ali o cabo liso vergastado e ermo
ali a ténebra de inverno ali os olmos
ali a fêvera da tarde ali o enfermo
triste de olhos grandes calmos

ali o fim ali definitivos ramos
ali toda a verdade de nós mesmos
ali todos irmãos de níveos sismos
ali de não chegarmos nos fartámos.]



segunda-feira, 15 de março de 2010

Hourácio, Odas, IV, 10



Á cruel i inda poderoso puls dons de Benus,
quando, sien cuntares, le chegáren ls purmeiros pelos a la tue sobérbia
i se te cair l pelo, que agora te sboláixan puls ombros,
i quando la tue quelor, agora mais guapa que la flor dua rosa burmeilha,

demudar i te streformares, á Ligurino, nun calantriç ásparo,
dezirás, ai!, a cada beç que outro te beias al speilho:
«Este pensar de hoije, porquei nun fui l mesmo an nino,
ou porquei l que sinto nun le debuolbe l frescor a las mies rosas?»

Hourácio Flaco, Odas, Libro IV, 10
Traduçon de Marcus Miranda





[an lhatin:

O crudelis adhuc et Veneris muneribus potens,
insperata tuae cum ueniet pluma superbiae
et, quae nunc umeris inuolitant, deciderint comae,
nunc et qui color est puniceae flore prior rosae
mutatus Ligurinum in faciem uerterit hispidam,
dices, heu, quotiens te speculo uideris alterum:
«Quae mens est hodie, cur eadem non puero fuit,
uel cur his animis incolumes non redeunt genae ?»]




domingo, 14 de março de 2010

diário 43



aquel anho chobiu dies i dies sien parar, de modo que un nun podie salir de casa; las ribeiras lhimpórun la broça que s'ajuntou ne l berano i als poços chegaba-se-le cula mano; assi i todo faltou l'auga nas bicas i fui ua cunsemiçon la falta d'auga, tan grande cumo se houbira habido sequidade.




Hourácio, Odas, IV, 09



Acauso nun cuides que se han de morrer las palabras
que you, nacido acerca l Aufido que al longe retomba,
por artes nunca antes coincidas
digo para que sónen a la par de las cuordas:

anque la purmeira praça agarre l Meónio
Houmero, nun stan scundidas las de Píndaro
nien de Ceos, nien de Alceu las rabiosas
Camenas nien las solenes de Estesícoro;

nien l que antigamente cumpuso Anacreonte,
çtruiu l tiempo; suspira inda l amor
i bíben las calores cunfiadas
pula moça Eólica a sue lhira.

Nun solo eilha ardiu, dun adúltero l bien peinado
l pelo i l ouro tecido ne ls sous bestidos
admirando i l’eilegança rial
i ls cumpanheiros, Heilena de Sparta,

nien Teucro l purmeiro que frechas cun Cidónio
arco atirou, nien ua sola beç Ílio
fui atacada, nun lhuitou l grande
Eidomeneu i Sténelo solico

cumbates dinos de ser dezidos pulas Musas; nien l faroç
Heitor ou l einérgico Deífobo las fuortes
porradas lhebou purmeiro
por bias de sues castas ties i filhos.

Antes de Agamémnon bibírun balientes
i muitos; mas todos nun chorados
i squecidos stan pisados por ua lharga
nuite, porque le falta l sagrado poeta.

Pouca lunjura bai de l’anterrada cobardie
i la bertude scundida. You a ti nas mies
páiginas nun te calharei sien lhoubor
nien deixarei que todos ls tous feitos,

á Lólio, sien mais nien menos ls ruoba l ambejoso
squecimiento. Tu tenes un sprito
que ye sabedor de las cousas i ne l faborable
tiempo cumo ne l ancierto ye hounesto,

ye vingador de la ganáncia creminal i arredando-se
del l denheiro que todo atrai para el,
i nun solo fui consul un anho,
mas siempre cumo bun i justo

juiç mais quijo l bien a la ganáncia,
i nun aceitou las perpinhas de ls culpados, de cabeça
lhebantada, por caterbas de giente einemiga
lhebou bitorioso ls sou eisército.

Al que ye duonho de muita cousa nun chamarás
feliç cun rezon: cun mais rezon merece
l nome de feliç l que de ls diuses
las oufiertas usa cun sabedorie

i sabe aguantar la dura probeza
i ten miedo de la zonra mais que de la muorte,
esse puls sous caros amigos
ou pula pátria nun ten miedo de se morrer.

Hourácio Flaco, Odas, Libro IV, 09
Traduçon de Marcus Miranda






[an lhatin:

Ne forte credas interitura quae
longe sonantem natus ad aufidum
non ante uolgatas per artis
uerba loquor socianda chordis:

non, si priores Maeonius tenet
sedes Homerus, Pindaricae latent
Ceaeque et Alcaei minaces
Stesichoriue graues Camenae;

nec aliquid olim lusit Anacreon,
deleuit aetas; spirat adhuc amor
uiuuntque commissi calores
Aeoliae fidibus pullae.

Non sola comptos arsit adulteri
crines et aurum uestibus inlitum
mirata regalisque cultus
et comites Helene Lacaena

primusue Teucer tela Cydonio
derexit arcu: non semel Ilios
uexata ; non puguauit ingens
Idomeneus Sthenelusue solus

dicenda Musis proelia; non ferox
Hector uel acer Deiphobus grauis
excepit ictus pro pudicis
coniugibus puerisque primus.

Vixere fortes ante Agamemnona
multi; sed omnes inlacrimabiles
urgentur ignotique longa
nocte, carent quia uate sacro.

Paulum sepultae distat inertiae
celata uirtus. Non ego te meis
chartis inornatum silebo
totue tuos patiar labores

impune, Lolii, carpere liuidas
obliuiones. Est animus tibi
rerumque prudens et secundis
temporibus dubiisque rectus,

uindex auarae fraudis et abstinens
ducentis ad se cuncta pecuniae,
consulque non unius anni,
sed quotiens bonus atque fidus

iudex honestum praetulit utili,
reiecit alto dona nocentium
uoltu, per obstantis cateruas
explicuit sua uictor arma.

Non possidentem multa uocaueris
recte beatum; rectius occupat
nomen beati, qui deorum
muneribus sapienter uti

duramque callet pauperiem pati
peiusque icto flagitium timet,
non ille pro caris amicis
aut patria timidus perire.]






sábado, 13 de março de 2010

Hourácio, Odas, III, 18

Á Fauno, amante de Ninfas que te scápan,
pulas mies bordas i solainas
camina ameroso i quando te fures culas pequeinhas
crias seias faborable,


se a cada anho un tienro chibico te ye sacraficado
i se nun fáltan cun fartura na copa, cumpanheira
de Bénus, ls binos i l bielho altar muito
oulor afuma.


Brinca pul yerbeiro campo to l ganado,
quando a ti buolben las Nonas de Dezembre,
an fiesta puls cerrados anda, cul preguiçoso
bui, l’aldé;


l lhobo passeia-se pul meio ls corajosos cordeiros,
para ti arrama l monte sue fuolha salbaige,
i cuntenta-se l scabador an bater na oudiada
tierra trés bezes cul pie.

Hourácio Flaco, Odas, Lhibro III, XVIII
Traduçon de Mracus Miranda




[an lhatin:

Faune, Nympharum fugientum amator,
per meos finis et aprica rura
lenis incedas abeasque paruis
aequus alumnis,


si tener pleno cadit haedus anno
larga nec desunt Veneris sodali
uina craterae, uetus ara multo
fumat odore.


Ludit herboso pecus omne campo,
cum tibi Nonae redeunt Decembres,
festus in pratis uacat otioso
cum boue pagus;


inter audacis lupus errat agnos,
spargit agrestis tibi silua frondes,
gaudet inuisam pepulisse fossor
ter pede terram.]



Notas:
- nonas de dezembre - 5 de dezembre.
- bater trés bezes cul pie - beilar.

sexta-feira, 12 de março de 2010

Hourácio, Odas, I, 09



Bés cumo alto stá i branco cula spessa niebe
l Socrate i yá nun aguántan l peso
las florestas i pul carambelo
aguçado ls rius son apresados?

Arreda l friu, al lhume lheinha
cun fartura ponendo, i sien cunta
saca, á Taliarco, bino de quatro anhos
de la sabina tinalha de dues asas.

Deixa l restro culs diuses, que mal apenas
serénen ls aires que ne l albrotado mar
lhúitan, nien ls alciprestes
nien ls bielhos freznos abanaran.

Quei será l die de manhana, lhibra-te de preguntar, i
l que te dir la suorte a cada die, cumo ganho
cunsidra, i ls doces amores
nun çprézies, anquanto seias moço, nien la dança,

anquanto de la mocidade steia loinge l pelo rúcio
zagradable. Por agora, l Campo de Marte, las praças
i las brandas falas pula nuite,
a la hora treminada, se búsquen,

i tamien, scundida an íntema squina,
la denunciadora alegre risa de la moça,
i l penhor arrincado de ls braços
ou de l dedo que mal s’apon a rejistir.

Hourácio Flaco, Odas, Lhibro I, IX
Traduçon de Marcus Miranda






[an lhatin

Vides ut alta stet niue candidum
Soracte nec iam sustineant onus
siluae laborantes geluque
flumina constiterint acuto?

Dissolue frigus ligna super foco
large reponens atque benignus
deprome quadrimum Sabina
o Thaliarche, merum diota.

Permitte diuis cetera, qui simul
strauere uentos aequore feruido
deproeliantis, nec cupressi
nec ueteres agitantur orni.

Quid sit futurum cras, fuge quaerere, et
quem fors dierum cumque dabit, lucro
adpone nec dulcis amores
sperne, puer, neque tu choreas,

donec uirenti canities abest
morosa. Nunc et Campus et areae
lenesque sub noctem susurri
composita repetantur hora,

nunc et latentis proditor intumo
gratus puellae risus ab angulo
pignusque dereptum lacertis
aut digito male pertinaci.]






quinta-feira, 11 de março de 2010

Hourácio, Odas, III, 22



Birge guardadora de ls montes i de ls touçales,
que las moças que stan a parir
trés bezes chamada oubes i lhibras de la muorte,
á diusa de trés formas,

que tou seia l pino que subirte a la casa,
i que, na fin de cada anho, you cuntento,
dun cochinico que yá treina sues stocadas de lhado,
l sangre te oufereça.

Hourácio Flaco, Odas, Lhibro III, XXII
Traduçon de Marcus Miranda




[lhatin:

Montium custos nemorumque uirgo,
quae laborantis utero puellas
ter uocata audis adimisque leto,
diua triformis,

inminens uillae tua pinus esto,
quam per exactos ego laetus annos
uerris obliquom meditantis ictum
sanguine donem.

Horatius Flaccus, Carmina, Liber III, XXII]






quarta-feira, 10 de março de 2010

Hourácio, Odas, IV, 07



Zaparecírun las niebes, yá la yerba torna a las prainadas
i la fuolha a las arbles;
la tierra demuda i antre ls cunhos apuis de minguáren
ls rius cuorren;

La Grácia culas Ninfas i las armanas mielgas astribe-se
a mandar znuda las danças.
Nada eimortal speres, avisa-te l anho i hora
que l ameroso die rouba.

Ls frius amánsian culs Zéfiros, la primabera ye fastada pul berano,
que ha de zaparecer assi que
l outonho cheno de fruitos trair sues colheitas, i lhougo
chega l eimbierno sien acion.

Delgeiras las lhunas amánhan sous danhos celhestres:
nós, quando abaixarmos
adonde l pai Eineias, a la par de l rico Tulo i Anco stan,
puolo i selombra somos.

Quien sabe se, al de hoije, ls altos diuses ajuntaran
l tiempo de manhana?
Scapará a las manos gulosas de ls ardeiros todo l que, cumo amigo
de ti mesmo, te dires.

Quando te muorras i a tou respeito Minos sue brilhante
seténcia dir,
nien l’ourige, à Torquato, nien l’eiloquença, nien
la piadade te fazeran rebibir;

puis nien de las perfundas de ls einfiernos Diana l casto
Heipólito lhibra,
nien Teseu ye capaç de rumper las leteias
corrientes al amado Perítoo.

Hourácio Flaco, Odas, Libro IV, 07
Traduçon de Marcus Miranda





[an lhatin:

Diffugere niues, redeunt iam gramina campis
arboribusque comae;
mutat terra uices et decrescentia ripas
flumina praetereunt;

Gratia cun Nymphis geminisque sororibus audet
ducere nuda choros.
Inmortalia ne speres, monet annus et almum
quae rapit hora diem.

Frigora mitescunt Zephyris, uer proterit aestas,
interitura simul
pomifer autumnus fruges effuderit, et mox
bruma recurrit iners.

Damna tamen celeres reparant caelestia lunae:
nos ubi decidimus
quo pater Aeneas, quo diues Tullus et Ancus,
puluis et umbra sumus.

Quis scit adiciant hodiernae crastina summae
tempora di superi ?
Cuncta manus auidas fugient heredis, amico
quae dederis animo.

Cum semel occideris et de te splendida Minos
fecerit arbitria,
non, Torquate, genus, non te facundia, non te
restituet pietas ;

infernis neque enim tenebris Diana pudicum
liberat Hippolytum,
nec Lethaea ualet Theseus abrumpere caro
uincula Pirithoo.

Horatius Flaccus, Carmina, Liber IV, 07]







terça-feira, 9 de março de 2010

diário 42

merquei un sagrado coraçon de Jasus, de barba aparada cun grifos i un femenino dedo a apuntar l coraçon de l lhado de fuora i cun chamas anriba: cumo el subressalie ne l atenegrado de la parede, de piedra! datrás nun aparecien destas cousas pulas feiras, pena que nun béngan yá benezidos i todo: tener un santico assi an casa siempre le parece bien a quien entra i mal nun ha de fazer, anque tenga cara de quien creciu a la selombra, branco i mimoso.

Hourácio, Odas, III, 30




Acabei un menumiento mais durable que l bronze
i mais alto que la custrucion rial de las pirámides,
que nien las deboradoras augas, nien l Áquilo rabioso
poderan derruir nien l’ancuntable

baranho d’anhos ou la fugida de l tiempo.
Nun me morrerei todo i ua buona parte de mi
scapará a Libitina; siempre you de ls benideiros
cul lhoubor crecerei moço, anquanto al Capitólio

l puntífece chuba cula birge calhada.
Deziran, adonde brua l biolento Áufido
i adonde Dauno, scasso an auga, subre rústicos
pobos reinou, que de houmilde a poderoso fui,

l purmeiro que l canto eólio als eitálicos
ritmos trouxe. Aceita la grandeza
debida pul miu mérito i cul délfico
lhureiro aceita coronar-me l pelo, á Melpómene.

Hourácio Flaco, Odas, Lhibro III, XXIX
Traduçon de Marcus Miranda





[an lhatin

Exegi monumentum aere perennius
regalique situ pyramidum altius,
quod non imber edax, non Aquilo impotens
possit diruere aut innumerabilis
annorum series et fuga temporum.
Non omnis moriar multaque pars mei
uitabit Libitinam; usque ego postera
crescam laude recens, dum Capitolium
scandet cum tacita uirgine pontifex.
Dicar, qua uiolens obstrepit Aufidus
et qua pauper aquae daunus agrestium
regnavit populorum, ex humili potens
princeps aeolium carmen ad italos
deduxisse modos. Sume superbiam
quesitam meritis et mihi Delphica
lauro cinge uolens, Melpomene, comam.

Horatius Flaccus, Carmina, Liber III, XXX]






[Notas
1) Esta ye la redadeira Oda de l Lhibro III, que Hourácio screbiu cumo se fura l redadeiro. Por esso l modo cumo ampeça.
2) Hourácio anganhou-se porque la sue glória ben até hoije, muito para alhá de l Capitólio i de l ampério Romano. Naquel tiempo parecerie arrogante, hoije sona a houmilde.
3) Libitina = Muorte]




segunda-feira, 8 de março de 2010

Hourácio, Odas, I, 23



Scapas-te-me, á Cloe, tal i qual cumo un benadico
que puls montes sien caminos busca la agoniada
mai, nó sien un baldado
miedo de ls matorrales i de ls airicos.

Puis se la benida de la primabera se mexe
nas beiladeiras fuolhas, ou se la silba ls berdes
lhagartos abánan
i cul coraçon i culs zinolhos tembra

Nien you a ti, cumo l faroç tigre
i l lhion de Getúlia, para te straçalhar perseguirei:
por esso deixa a tue mai
que yá stás madura para un home.

Hourácio Flaco, Odas, Lhibro I, XXIII
Traduçon de Marcus MIranda




[an lhatin:

Vitas inuleo me similis, Chloe,
quaerenti pauidam montibus auiis
matrem non sine uano
aurarum et siluae metu.

Nam seu mobilibus ueris inhorruit
aduentus folliis, seu uirides rubum
dimouere lacertae
et corde et genibus tremit

Atqui non ego te, tigris ut aspera
Gaetulusue, frangere persequor:
Tandem desine matrem
Tempestiua sequi uiro.

Horatius Flaccus, Carmina, Liber I, XXIII]





domingo, 7 de março de 2010

bingança d'amor



çcalça las alparagatas i upe-te altibo
porriba las streilhas relhuzientes!
une-te a la Berdade!
quien la çpreziou
quedou a chorar por todas las cousas.
l mirar de l mais firme
- tal i qual como l cielo -
chama la beatitude de la berdade clara.

çcalça las alparagaras, de berdade,
zde la puorta de l splandor.
une-te al Senhor!
bal-te mais essa ounion
do que todas las probas de la Rezon.
quien oubiu l que you boziei al juntouro de giente,
a respeito la rialidade de l'ounion,
ten que deixar l mundo de la drobeç
que son dues selombras ambaixo l sol.

l sprito benciu l delor: quedou acerca de l que stá loinge.
á mai de mius armanos!
l Amado stá al miu lhado!
á pobo! se la paixon me dir la muorte
agarra l miu amor, cumo bingança,
i binga-te cun el!

Ibn Qasî




[Esta bersion de l poema de Ibn Qasî, ten assento an Adalberto Alves, As Sandálias do Mestre, ed. Ésquilo, 2009, p. 231. L poeta diç-se que era nacido an Mértola ou Silbes i que haberá feito un cumben cun D. Fonso Anriqueç (seclo XII)]




sábado, 6 de março de 2010

diário 41



iba muita beç a ranas pa ls Cadouços, ne ls poços de la ribeira, l'auga chuoca, atenegrada, solo rumiacos: nunca antendi cumo podien star siempre tan berdes i relhuzientes.




quinta-feira, 4 de março de 2010

Salmo 137

Eilhi, acerca ls rius de Babilónia mos sentemos i choremos,
lhembrando-mos de Sion.
Ne ls salgueiros, que hai pul meio deilha,
colguemos nuossas harpas.
Quando ls que mos tenien cautibos
mos pedien ua moda,
i ls que dórun cunta de nós, que ls cuntentássemos,
cumo poderiemos nós cantar las modas de l Senhor
stando nua tierra stranha?

Se you me squecir de ti, á Jarusalen,
que la mie mano dreita se squeça deilha mesma!
Apegue-se la mie lhéngua al paladar,
se you nun me lhembrar de ti,
se nun fazir de Jarusalen
la mie mais grande alegrie!

Lhembra-te, Senhor, de l que fazírun ls filhos de Edon,
ne l die de Jarusalen, quando dezien:
«sbarrulhai-la, sbarrulhai-la, até als aliçaces !»
Á filha de Babilónia, debassadora,
feliç de quien te pagar la paga
que tu mos pagueste a nós!
Feliç quien agarrar ls tous ninos
i dir cun eilhes contra las peinhas!