quinta-feira, 30 de julho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXIX
Adonde stá el que nun aparece
Al menos a amostrar-mos que ye mistério?
Que sabe l riu desso i que sabe la arble?
I you, que nun sou mais do que eilhes, que sei desso?
Siempre que miro pa las cousas i penso ne l que ls homes pénsan deilhas,
Rio-me cumo un rieiro que sona fresco nua piedra.
Porque l solo sentido scundido de las cousas
Ye eilhas nun tenéren sentido scundido nanhun.
Ye mais stranho do que todas las stranhezas
I do que ls suonhos de todos ls poetas
I ls pensamientos de todos ls filósofos,
Que las cousas séian rialmente l que parécen ser
I nun haba nada que antender.
Si, mirai l que ls mius sentidos daprendírun eilhes solos: -
Las cousas nun ténen seneficado: ténen eijistença.
Las cousas são l solo sentido scundido de las cousas.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
O mistério das cousas, onde está ele?
Onde está ele que não aparece
Pelo menos a mostrar-nos que é mistério?
Que sabe o rio disso e que sabe a árvore?
E eu, que não sou mais do que eles, que sei disso?
Sempre que olho para as cousas e penso no que os homens pensam delas,
Rio como um regato que soa fresco numa pedra.
Porque o único sentido oculto das cousas
É elas não terem sentido oculto nenhum.
É mais estranho do que todas as estranhezas
E do que os sonhos de todos os poetas
E os pensamentos de todos os filósofos,
Que as cousas sejam realmente o que parecem ser
E não haja nada que compreender.
Sim, eis o que os meus sentidos aprenderam sozinhos: -
As cousas não têm significação: têm existência.
As cousas são o único sentido oculto das cousas.]
terça-feira, 28 de julho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXVIII
Bendito seia l mesmo sol doutras tierras
Que fizo mius armanos todos ls homes,
Porque todos ls homes, un sfergante al die, l míran cumo you,
I nesse puro sfergante
Todo lhimpo i sensible
Tórnan lagrimosamente
Al Home berdadeiro i premitibo
Que bie l sol nacer i inda nun lo adoraba.
Porque esso ye natural – mais natural
Que adorar l sol i apuis a Dius
I apuis todo l mais que nun hai.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Bendito seja o mesmo sol de outras terras
Que fez meus irmãos todos os homens,
Porque todos os homens, um momento no dia, o olham como eu,
E nesse puro momento
Todo limpo e sensível
Regressam lacrimosamente
E como um suspiro que mal sentem
Ao Homem verdadeiro e primitivo
Que via o sol nascer e ainda o não adorava.
Porque isso é natural – mais natural
Que adorar o sol e depois Deus
E depois tudo o mais que não há.]
sexta-feira, 24 de julho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXVII
Cumo un grande borron de fuogo puorco
L sol çpuosto tarda-se nas nubres que quédan, ben un silbo perdido de loinge na tarde mui serena.
Debe de ser dun camboio mui loinge.
Neste sfergante ben-me ua andeble suidade
I un andeble deseio sereno
Que aparece i zaparece.
Tamien a las bezes, a la frol de ls rieiros,
Fórman-se cacholicas n’auga
Que nácen i se çfázen
I nun ténen sentido nanhun
A nun ser séren cacholicas d’auga
Que nácen i se çfázen.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Como um grande borrão de fogo sujo
O sol-posto demora-se nas nuvens que ficam, vem um silvo vago de longe na tarde muito calma.
Deve ser dum comboio longínquo.
Neste momento vem-me uma vaga saudade
E um vago desejo plácido
Que aparece e desaparece.
Também às vezes, à flor dos ribeiros,
Formam-se bolhas na água
Que nascem e se desmancham
E não têm sentido nenhum
Salvo serem bolhas de água
Que nascem e se desmancham.]
terça-feira, 21 de julho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXVI
I hai poetas que son artistas
I trabálhan ne ls sous bersos
Cumo un carpinteiro nas trabas!...
Que triste nun saber frolir!
Tener que poner berso anriba de berso, cumo quien faç ua parede
I ber se stá bien, i sacar se nun stá!...
Quando la sola casa artística ye la Tierra toda
Que baria i stá siempre buona i ye siempre la mesma.
Penso nesto, nó cumo quien pensa, mas cumo quien nun pensa,
I miro pa las froles i dá-me la risa…
Nun sei se eilhas me anténden
Nien se you las antendo a eilhas,
Mas sei que la berdade stá neilhas i an mi
I na nuossa quemun debindade
De mos deixarmos ir i bibir pula Tierra
I lhebar al cuolho pulas staçones cuntentas
I deixar que l aire cante para mos drumirmos,
I nun tenermos suonhos ne l nuosso suonho.]
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
E há poetas que são artistas
E trabalham nos seus versos
Como um carpinteiro nas tábuas!...
Que triste não saber florir!
Ter que pôr verso sobre verso, como quem constrói um muro
E ver se está bem, e tirar se não está!...
Quando a única casa artística é a Terra toda
Que varia e está sempre boa e é sempre a mesma.
Penso nisto, não como quem pensa, mas como quem não pensa,
E olho para as flores e sorrio…
Não sei se elas me compreendem
Nem se eu as compreendo a elas,
Mas sei que a verdade está nelas e em mim
E na nossa comum divindade
De nos deixarmos ir e viver pela Terra
E levar ao colo pelas estações contentes
E deixar que o vento cante para adormecermos,
E não termos sonhos no nosso sono.]
domingo, 19 de julho de 2009
fame
tengo que sperar l chegar de la soledade: solo assi la scrita sperta; por esso te ben siempre esse nuolo de que screbir ye star fuora de l mundo, atentiando sues formas i raízes: talbeç nun passe dun modo de moler l tiempo, ne l molino de la lhembráncia adonde l feturo mata sue fame.
sexta-feira, 17 de julho de 2009
L Guardador de Ganados XXXV
L lhunar pul meio ls altos galhos,
Dízen ls poetas todos que el ye mais
Que l lhunar pul meio ls altos galhos.
Mas para mi, que nun sei l que penso,
L que l lhunar pul meio ls altos galhos
Ye, alhá de ser
L lhunar pul meio ls altos galhos,
Ye nun ser mais
Que l lhunar pul meio ls altos galhos.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
O luar através dos altos ramos,
Dizem os poetas todos que ele é mais
Que o luar através dos altos ramos.
Mas para mim, que não sei o que penso,
O que o luar através dos altos ramos
É, além de ser
O luar através dos altos ramos,
É não ser mais
Que o luar através dos altos ramos.]
quinta-feira, 16 de julho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXIV
Que me pongo a rir a las bezes, solico,
Nun sei bien de quei, mas ye de qualquiera cousa
Que ten que ber cun haber giente que pensa…
Quei pensará la mie parede de la mie selombra?
Pregunto-me a las bezes esto até dar por mi
A preguntar-me cousas…
I ende zagrado-me, i anquemodo-me
Cumo se dira por mi cun un pie cun formigueiro…
Quei pensará esto de aqueilho?
Nada pensa na nada.
Tenerá la tierra cuncéncia de las piedras i plantas que ten?
Se eilha tubir, que tenga…
Que me amporta esso a mi?
Se you pensasse nessas cousas,
Deixaba de ber las arbles i las plantas
I deixaba de ber la Tierra,
Para ber solo ls mius pensamientos…
Antrestecie i quedaba a las scuras.
I assi, sien pensar, tengo la Tierra i l Cielo.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Acho tão natural que não se pense
Que me ponho a rir às vezes, sozinho,
Não sei bem de quê, mas é de qualquer cousa
Que tem que ver com haver gente que pensa…
Que pensará o meu muro da minha sombra?
Pergunto-me às vezes isto até dar por mim
A perguntar-me cousas…
E então desagrado-me, e incomodo-me
Como se desse por mim com um pé dormente…
Que pensará isto de aquilo?
Nada pensa em nada.
Terá a terra consciência das pedras e plantas que tem?
Se ela tiver, que tenha…
Que me importa isso a mim?
Se eu pensasse nessas cousas,
Deixava de ver as árvores e as plantas
E deixava de ver a Terra,
Para ver só os meus pensamentos…
Entristecia e ficava às escuras.
E assim, sem pensar, tenho a Terra e o Céu.]
terça-feira, 14 de julho de 2009
L Guardador de Ganados XXXIII
Probes de las froles ne ls alegretes de ls jardins rigulares.
Parece que ténen miedo de la polícia…
Mas tan buonas que flúren de l mesmo modo
I ténen la mesma risa antiga
Que tubírun a la suolta pa l purmeiro mirar de l purmeiro home
Que las biu aparecidas i le topou lhebemente
Para ber se eilhas falában…
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Pobres das flores nos canteiros dos jardins regulares.
Parecem ter medo da polícia…
Mas tão boas que florescem do mesmo modo
E têm o mesmo sorriso antigo
Que tiveram à solta para o primeiro olhar do primeiro homem
Que as viu aparecidas e lhes tocou levemente
Para ver se elas falavam…]
Picon de ls Arteiros
hai un lhapo cun chibiteiro adonde la tarde se senta a oubir l checharrar i a zrobar l zbotado negro de la selombra; assóman las cabecicas de ls tomielhos sue ambeija al frescor de las fedieiras, i assi prénden sou bolo de oulor i cinza, mui loinge yá de l miel; torno al tiempo an que l Picon atrabessa l Douro cun sou bózio de piedra, belas de silenço a arder pulas arribas; la piel de la tierra queimada stica-se al son de renacer outra beç, inda que an uolhos de xaras, tomielhos, scobas, carrasqueiras, piornos... i na Ourrieta, al lhado, hai giente que se scribe an tierra i arrenega de frunteiras, perdida i zupiada, que até pula mimória bai sfriando, bai morrendo; júlio arde an zaspero, hoije abafado pula fin de l més: mas fui alhá que ampeceste l mundo, siempre i siempre contra toda la sperança, a derretir la selombra de ls alcaforros, a ancaminar ls remolinos de l Riu, a trocá-le las buoltas als arressaios adonde s'oupie la fame a pique, todo cumo quien cunsola un dius que chora la ampurfeiçon cun que fizo l mundo!
segunda-feira, 13 de julho de 2009
la çafra
yá ban secos ls manhuços de yerba cidreira ne l cabanhal: bola sou oulor caliente, agora solo lhembráncia de delores, horas malas que ls dies han de traier; apuis deziste, cumo se me liras ls uolhos: hai que la picar i ansacar nua fardela pa que nun le bole la malzina, puis l aire ye un sfamiado, i cul ameroso de ls uolhos fazes-le cuçquinhas al angurriado de las fuolhas, trocidas antes de tiempo culs delores que ban a sanar; fuolha a fuolha bai-se filando l berano, mais acerca la cinza an que la huorta buolbe a sue tierra i l berde s'ancarrapita pula moreira a agarrar l relhuzir doce de las moras caídas; paro até la fresca de la tarchica, que l silenço derretido de las palabras nun rejiste a tanta túndia na çafra de l poema.
quarta-feira, 8 de julho de 2009
requiem de camino
deixarás solo ls uolhos para cunduzir, que l restro de l cuorpo mal sobra pa s'ampapar de música: assi i todo tinhe-la culas quelores de l camino, upe-la por sierras i cabeços i afonda-la por slúbios balhes i ribeiras, que apuis yá tenes campo pa ls sonidos boláren i, lhibres, angarráren por sue rodriga las palabras; nunca Mozart manginou que le lhebarien sue grande música por outostradas zertas, antre muntanhas colgadas de luzicas andebles i siempre loinge cumo an cuontas de nino, anquanto l altemoble bai passando triunfalmente an guarda d'honra a la ourquesta que s'alhina a cada lhado: por alturas de la Sierra de la Streilha, apuis ls tunes, deixados yá ls castielhos i ls bózios brancos de casicas pulas lhadeiras, farto de stourar nas peinhas, inda bou a tiempo de le ancostar l Rex tremendae a la Guarda, muito a custo arrepassados ls Dies irae que se me sparbórun por to la sumana, por to l més i l anho sien fin, essas rábias que me tóman cuonta de la lhuç i solo me déixan lhibre l remanso de la nuite: ende ampeça l Recordadre i mui debrebe entro ne l Benedictus por toda aqueilha natureza, aqueilha lhuç, aqueilhas quelores i baláncio nas óndias de ls cabeços calbos adonde ls ganados nien me cháman pa l Agnus Dei, todo perdido naqueilha Communio que me agarra l sentido i me bai achegando de l sítio adonde naci, para donde siempre cuorro i adonde gustarie de tener ua ampossible Lux aeterna; nun me deixa triste aquel Requiem, mais que muorte trai-me un renacer i nunca Mozart l poderie haber feito para antierros, a pensar an muorte, mas solo an rucerreiçon, mapa de caminos nuobos para ua outra bida: lhieba-me la música pula mano, guia-me l sentido, defende-me de l stouro que me arrinca a la cinza de ls dies, pon-se de guarda als lhados de l'outrostrada i nun me dá çcanso, nun deixa que me perda ou me angulha l ceçar de las benas adonde me cuorre l'augadielha cun oulor a pocho de las cousas que m'ansínan amportantes; quando ls redadeiros acordes s'armánan culs stouros de l motor, inda me queda campo pa nun pensar an nada, nun mirar para nada, slubiando na outrostrada cumo por un buraco de l tiempo que por sfergantes se scamujiu i me deixa cumo se you mesmo yá nun eisistira, bolo raso pulas painuras de Sayago.
terça-feira, 7 de julho de 2009
sien mi
segunda-feira, 29 de junho de 2009
L Guardador de Ganados - XXXII
Onte a la tarde un home de las cidades
Falaba a la puorta de la stalaige.
Falaba cumigo tamien.
Falaba de la justícia i de la lhuita para haber justícia
I de ls oubreiros que súfren,
I de l trabalho sien paraige, i de ls que ténen fame,
I de ls ricos, que solo ténen cuostas para esso.
I, mirando para mi, biu-me lhágrimas ne ls uolhos
I dou-le la risa cun agrado, cuidando que you sentie
La rábia que el sentie, i la cumpaixon
Que el dezie que sentie.
(Mas you mal l staba a oubir.
Que se m’ampórtan a mi ls homes?
I l que súfren ou cúidan que súfren?
Séian cumo you – nun sufriran.
Todo l mal de l mundo ben de mos amportarmos uns culs outros,
Seia para fazer bien, seia para fazer mal.
La nuossa alma i l cielo i la tierra bóndan-mos.
Querer mais ye perder esto, ye ser anfeliç.)
You ne l que staba a pensar
Quando l amigo de giente patricaba
(I esso me quemobiu até las lhágrimas),
Era an cumo l rugido de loinge de ls chocalhos
A esse caier de tarde
Nun s’aparecie a las campanas dua capielha pequerrica
Adonde fúran a missa las froles i ls rieiros
I las almas simpres cumo la mie.
(Lhoubado seia Dius que nun sou buono,
I tengo l eigoísmo natural de las froles
I de ls rius que síguen l sou camino
Acupados sien l saber
Solo cun frolir i ir correndo.
Ye essa la sola mission ne l mundo,
Essa – eisistir claramente,
I saber fazé-lo sien pensar nesso.)
I l home calhara-se, mirando l poniente.
Mas quei ten cul l poniente quien ódia i ama?
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Ontem à tarde um homem das cidades
Falava à porta da estalagem.
Falava comigo também.
Falava da justiça e da luta para haver justiça
E dos operários que sofrem,
E do trabalho constante, e dos que têm fome,
E dos ricos, que só têm costas para isso.
E, olhando para mim, viu-me lágrimas nos olhos
E sorriu com agrado, julgando que eu sentia
O ódio que ele sentia, e a compaixão
Que ele dizia que sentia.
(Mas eu mal o estava ouvindo.
Que me importam a mim os homens
E o que sofrem ou supõem que sofrem?
Sejam como eu – não sofrerão.
Todo o mal do mundo vem de nos importarmos uns com os outros,
Quer para fazer bem, quer para fazer mal.
A nossa alma e o céu e a terra bastam-nos.
Querer mais é perder isto, e ser infeliz.)
Eu no que estava pensando
Quando o amigo de gente falava
(E isso me comoveu até às lágrimas),
Era em como o murmúrio longínquo dos chocalhos
A esse entardecer
Não parecia os sinos duma capela pequenina
A que fossem à missa as flores e os regatos
E as almas simples como a minha.
(Louvado seja Deus que não sou bom,
E tenho o egoísmo natural das flores
E dos rios que seguem o seu caminho
Preocupados sem o saber
Só com florir e ir correndo.
É essa a única missão no mundo,
Essa – existir claramente,
E saber fazê-lo sem pensar nisso.)
E o homem calara-se, olhando o poente.
Mas que tem com o poente quem odeia e ama?]
terça-feira, 23 de junho de 2009
dies de alfa
domingo, 21 de junho de 2009
l machinalico
hai nuites an que tengo de salir a la rue a sorber l aire, assi cumo quien ampeça outra beç un porgrama de cumputador, que ben a la pantalha yá sien falhas: zaparece l die i todos sous feitos dua amportança einadiable, i queda-me solo l machinalico por adonde se anfrisga l aire, aqueilhas cuçquinhas que faç al roçar pula risa que me nace de pensar nesso; un die, talbeç la lhembráncia ponga orde nesto todo i deixe al tiempo l que nun coubir ne l barco de ls dies cun que mos arrastramos: quanto menos canga, mais lhebe la mimória, que siempre pesado ye l nabego.
terça-feira, 16 de junho de 2009
música
nun rúgen l anúncio daquel silenço que ben
lhougo antes de l redadeiro pio de la bítima;
quando l bolo picado atira sou silbido pul buraco
abierto ne l aire, todo se anuola nun tembrar que nien
caixa de guerra, calafriu que l cuorpo ancarambina;
quando las checharras ambólcan la lhadeira,
ye l cherrelhar de l mundo que s'assoma,
bózio zasperado de quien se quier solo;
quando te sentas ne l puial de la música
ye eilhi que fazes sonar bida i muorte, todo
l que la música puode cuntener an sous lhemites.
domingo, 14 de junho de 2009
l que me faç correr
domingo, 31 de maio de 2009
l bolo de las coquelhadas
stá ua nuite caliente cumo un carino, ua nuite an que la tierra de miranda a'assomou al mundo pula jinela de la rtp 2: para muita giente talbeç solo agora tenga ampeçado a eisistir, que ye custoso ua lhuzica rumper la nuite; séian diamantes, séian pérolas, nunca poderan relhumbrar se ua lhuç cierta nun las amostrar, pa que puodamos ber cumo son guapas: todo quier sue lhuç, que ls uolhos solo béien l que le amóstran i las pessonas solo cómen l que le purpáran; quien le poderá dar amportança al bolo de las coquelhadas se naide mos amostrar que síguen la raia de la fin de mundos que nun tórnan, un bolo único que nanhun pardal será capaç de eimitar? acocadas al cinza de las aradas ou al abandono de ls adiles, chócan l silenço de eiternas tardes a que l çprézio se afizo i solo airaçadas de l outro mundo cunsíguen ampuntar: quando apáran ne ls fincones, l papo sereno apuntado a naciente, yá quaije naide las cunsigue ber cumo diuses eigícios an sou altar, a ancaminar l nacer de l sol a cada manhana, spurmentando l spertar de ls airicos a fazé-le fiestas pulas prumas, deixando que todo siga sou camino cumo se nada fusse, nun anquelíbrio que nien se dá de cuonta de que eisiste i mos aguanta l mundo; quando era nino i armaba las rateiras, afiç-me a esses diuses que se deixában cegar por formigas d'ala, i seguie-le l bolo lhebe a poner bida até nas piedras; abro la jinela al frescor de la nuite, i de ls adiles que se puoden adebinar pul meio de l scuro, chega-me l cinza de las coquelhadas ambuolto an oulores de tomilho a dar yá pa l amarelhar de las yerbas, an suonhos de fenascos: ua lhéngua que quaije naide fala i mui poucos sáben que eisiste, nien por esso deixa de ser un pedamiego de l mundo, pequeinho ye berdade, mas son siempre pequeinhas las brechas por adonde ampéçan ls grandes sbarrulhos.
quarta-feira, 27 de maio de 2009
quando you me morrir (1)
quando you me morrir, canta-me ua cantiga, i nun deixes
que tues lhágrimas sálguen la tierra, que tamien sou:
assi puodan prender de staca ls sonidos que sembras al aire
i siempre me scuitarás a renacer an sues eiternas óndias.
quando you me morrir, acubre-me de bersos i deixa
que las palabras arrebénten anquanto haba primaberas:
há de l’alma de la lhéngua angarrar pula rodriga de l tiempo
até que l silenço s’arrolhe al cuolho de las tarchicas.
quando you me morrir, fala cumigo i diç-me…. diç-me
que la lhéngua inda ua squinica ten an tue casa:
i ye cada sue palabra ua bela que acendes als que la falórun
i solo an sou bafo bíben: tu nun sós solo tu, tamien un pobo sós.
domingo, 17 de maio de 2009
ui la gaita!
sexta-feira, 8 de maio de 2009
paisaiges
quinta-feira, 7 de maio de 2009
selo branco
_ _ _ cumo se l tiempo nun tubira sido mais que un suonho, inda ne l talho la calentura de la redadeira çpedida; quando la boç fizo frolir ls uolhos cun sou bolo, deste-me dues lhágrimas que te habien sobrado de la rega de l'alma; apuis, preguntei-te: drumiste bien? i cula piel me deziste que hai 30 anhos podie haber sido onte: mesmo, mesmo, solo l lhuzir de l'ourbalheira na yerba; todo quedou outenticado quando assineste cul berde de tous uolhos i anriba le boteste l selo branco dua risa.
quinta-feira, 30 de abril de 2009
sabor a tierra i a mundo
dolie-le l mundo, cheno de sues feridas, rasgones, delores, sbarrulhos, apartado cumo marges sien riu: screbie poemas cumo quien sana, cuose, atama, ajunta, albanta, i l mundo tornaba a sue frescura, por sfergantes; a las bezes rie-se l mundo, abaixában las nubres cun sous dedos a arrepiçar carinos i dában frol ls montes: ende era l poema solo l géstio de acender la lhuç i colgar ua streilha; bien que ls sfergasse, nun le salie als sous poemas aquel sabor a tierra i a mundo: staia sien bordas.
terça-feira, 28 de abril de 2009
medida
segunda-feira, 27 de abril de 2009
pátria
géstios tan pequeinhos que mal se fázen dar de cuonta, risas que nun chégan a abrir flor, raízes adonde s’amónan lúrias de silenços, calor que ben cun sonidos de que palabras fazírun sues alas, anglo agudo na abertura de ls uolhos que mal chega botar grau, spera serena cun certeza na punta, sítio adonde sabe bien star solo por star: pátria, que siempre le manou de pessonas de que guarda l retrato al fondo de ls uolhos i nun bénen ne ls lhibros de stória nien ganhórun batalhas als spanholes.
domingo, 26 de abril de 2009
aqueilha madrugada
sorbiu la nuite, cumo zde pequeinho daprendira a chupar l sangre que se le sultaba dua ferida: solo podie ser primabera aqueilha madrugada.
terça-feira, 21 de abril de 2009
la spera
chubiu la lhadeira a caras a meidie, adonde era brasa pura l sol, na sprança de fraugar las lhágrimas i deilhas sacar pérolas para anfeitar sous suonhos moços: nun fizo causo de ls deloridos pies, sien tiempo para bestíren l puolo de l camino, nun le dou campo al aire para un arcar sereno, nien deixou que l peito s'afazira al solar roijo de ls suonhos; quando chegou al sierro de l cabeço, sentou-se, mas nien la piedra de l puial le aguantou l peso de l cielo que lhebaba ne ls uolhos: las águilas barrien an claro las arribas, prainando nas mais altas corrientes d'aire sien que mexíran ua sola pruma, mais acerca aqueilha sabedorie que se puode achegar al sol sien derretir; naide sabe quanto tiempo sperou, mas, cumo naide bieno, un die tubo de cuncluir que speraba por el: habie passado delantre del mesmo, mas nun staba purparado para se coincer, puis, quien nun se spera, nunca chega.
quinta-feira, 16 de abril de 2009
l outro lhado
parece siempre claro l lhado adonde mos póusan ls uolhos: queda outro lhado adonde nun se bei, outros lhados, que muitos puoden ser : uns zmaiados an sue eisséncia de selombra, zlidos nun cinzento ouniforme que todo cunfunde i armana, outros tanto alhá de l anglo de bision que nien se dá por eilhes; stou nun lhado solo i beio de sue maneira cada lhado inda quando todos beio al mesmo tiempo: criemos palabras cumo certeza i berdade, para bolarmos nas alas dessa fame sien fartura de mos querermos diuses: somos, stamos, bemos siempre l nuosso lhado, l nuosso mundo, l nuosso ser: porquei, antoce, tanta stória de dogmas, de fogueiras, de campos de stermínio, de relegiones berdadeiras, de diuses únicos berdadeiros, de ountologies a ampestar la bida? nun sei cumo se chama a essa malina que mos mata, essa que mos cumbince de todo bermos quando bemos l solo nuosso lhado: mas, sin nome i todo, eilha eisiste i nun ten cura: saber que eisiste an nós yá ye un modo de l'atamar.
terça-feira, 14 de abril de 2009
ls mius muortos
busco ls mius muortos alta nuite quando bou solo rue abaixo, ls uolhos atirados als puiales znudos, las manos an pregunta abierta a las jinelas cerradas, atamando l queimor de las aranheiras antre tranqueiro i quiçoeira: bénen-me rostros cun sue risa cansada, angúrrias nacidas de ronchas de sudor que yá secou, bózio de las caleijas i pracicas, currales calhados, i you mais abaixo a jogar la china; stan bibos ls mius muortos, que nunca ls deixarei morrer anquanto biba: dou-le la bida que me dórun, ansino-le l que un die me ansinórun, ato-los cun mais un fuzible na cadena de la stória; hai quien se ampressione de chamar ls mius muortos, mas eilhes ténen nome, stan bibos i son todo l que sou: sien eilhes adonde l feturo me habie de botar raiç? quien me iba a fazer cumpanha nestes anhos todos que yá l tiempo me lhebou? son eilhes que me dan la mano quando tengo que me abaixar al poço de adonde chubi, son eilhes la pátria adonde queda la mie casa, son eilhes la fuonte adonde mies sedes mais fondas bében; a las bezes, passo-los an rebista un a un cumo se fura un eisército formado na parada, mas mais me gusta sentar-me cun eilhes a la selombra ne l puial, mirar para eilhes i abibá-le ls traços que cul tiempo yá ban zlidos, anclariá-le la boç, arredundá-le la risa, carregá-le l oulor de l sudor que nanhun deilhes ousaba zoudorizante; bien caminos que ande, muntanhas adonde chuba, lhénguas que daprenda, ye siempre a eilhes que torno para arcar, para falar la lhéngua que me diç anteiro, para sentir que hai mundo para alhá de l sangre i la mintira i que l pan ye un don de la tierra, de l saber i de l trabalho.
segunda-feira, 13 de abril de 2009
zeinhos de l tiempo
arde tan debagarico l silenço que mal chega a botar calor, assi i todo nun hai cama melhor pa las eideias i rejistir al reçumar de las nuites: solo na cozina la batida de l reloijo a cada segundo parece querer traier la marca de l tiempo, mas solo you sou l tiempo i l lhiebo zenhado an angúrrias, pelo rúcio, lhembráncias que me bénen quando l chamo; de l huorto relhumbra l oulor fuorte de las patateiras, a spera que l aire atame pa le abrir la puorta a las paxarinas i a l’antensidade mortal de sous boubos bailes, pouco mais mais lhargos que l sfergante; lhougo, ha de rumper l die i hei de tornar a eimigrar pa la que talbeç yá ye mie casa i agora ansaio l silenço de la biaije, arrolhado pul bruído de l carro: esse ye l modo que conheço de nun deixar acá l’alma, que me faç muita falta para adonde bou i quiero star siempre anteiro adonde fur; quanto al tiempo, nunca cun el deixarei de tener essa relaçon de sfamiado que nanhun quemido farta, hei de ser siempre l que stá a la jinela a spera nun sei de quei, a acenhar talbeç a mi mesmo quando bengo a chegar de l tiempo apuis, ceifa que me cunsume sien paraige las poucas einergies que me deixa l tiempo agora.
sábado, 11 de abril de 2009
géstios sien tiempo
hoije a la nuite fui a Freixeno de Spada a la Cinta, que hai alhá ua percion que atrabessa la bila de lhuzes apagadas; cheguei un cachico antes i yá ne l Sagrado de l'eigreija algues pessonas sperában que todo ampeçasse, a meia nuite an punto, altura an que s'apágan las çhuzes an to la bila: hai ua lhuna tan fuorte que alhumbra la nuite cun un aire de mistério, an que se béien ls búltios de negro bestidos, mas cumo se nun tubíran rostros i assi ye que todos ls figurantes aparécen culs rostros tapados; alantre ban dous rapazes bestidos de negro, a modo frailes, a arrastar uns cachos de fierro que até fázen chiçpas na calçada, restros de charruas a que un tiu al miu lhado chamaba «as lares», dan siete passos i apuis páran un cachico; atrás ben l que cháman «a velhinha», ua tie cun un lhampion nua mano i ua choupa noutra, toda bestida de negro, drobada i a andar cun uns passicos que parece que nien se mexe: a cada cacho bai alguien que se azinolha delantre deilha i dá-le a buer bino dua bota que trai andrento la bestimienta negra, anque eilha se zbie d'algues pessonas que delantre deilha se azinólhan; lhougo atrás bénen las «Trés Marias», negras tamien eilhas, de braço dado i acumpanhando l andar quaije parado de la bielha; por fin, doze cantadores que cántan nas cruzes que hai spalhadas pula bila, l hino Vexilla regis prodeunt... que yá ben de l seclo VII, un cachico zafinados hai que dezir; la giente que acumpanha todo esto nun passará de un ou dous cientos de pessonas, anque se beia giente a spreitar de las jinelas; an toda esta cerimónia nun se bei un cura i todo se passa fuora de l’eigreija; un pon-se a pensar naqueilho i queda ampressionado al ber que la cerimónia yá ye mais para turismo que outra cousa, mas pregunta-se l que poderá querer dezir cada un daqueilhes géstios, cada ua daqueilhas figuras, cada ua daqueilhas cantigas; quando mos beniemos yá ambora, oubie-se bien l pio de la queruja acerca l’eigreija i nun me sonou mal nien cuidei que fura de mala seinha cumo quando era garotico; al fin ben-me siempre aqueilha eideia que nunca antendi, mas que ye berdadeira, subre la capacidade de rejistença destas cousas, mesmo para alhá de las pessonas que deixórun de acraditar an todo aqueilho: mistérios de la eisistença, eignorança de quien somos i para adonde bamos, mantenéncia de géstios que nun se sabe yá an que tiempos bótan raíç, mas muito daqueilho ye precrestiano: mirei pa la lhuna a preguntar, mas eilha scundiu-se atrás dua nubre i nun me quijo respunder.
quinta-feira, 9 de abril de 2009
L Guardador de Ganados XXVIII
De l lhibro dun poeta místico,
I ri-me cumo quien ten chorado muito.
Ls poetas místicos son filósofos dolientes,
I ls filósofos son homes boubos.
Porque ls poetas místicos dízen que las froles sínten
I dízen que las piedras ténen alma
I que ls rius ténen éistases al lhunar.
Mas las froles, se sentíran, nun éran froles,
Éran giente;
I se las piedras tubíran alma, éran cousas bibas, nun éran piedras;
I se ls rius tubíran éistases al lhunar,
Ls rius serien homes dolientes.
Ye perciso nun saber l que son froles i piedras i rius
Para falar de ls sentimientos deilhes.
Falar de l’alma de las piedras, de las froles, de ls rius,
Ye falar de un mesmo i de ls sous falsos pensamientos.
Grácias a Dius que las piedras son solo piedras
I que ls rius nun son mais que rius
I que las froles son solo froles.
Por mi, scribo la prosa de ls mius bersos
I quedo cuntento,
Porque sei que antendo la Natureza por fuora;
I nun la antendo por drento
Porque la Natureza nun ten drento;
Senó nun era la Natureza.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Li hoje quase duas páginas
Do livro dum poeta místico,
E ri como quem tem chorado muito.
Os poetas místicos são filósofos doentes,
E os filósofos são homens doidos.
Porque os poetas místicos dizem que as flores sentem
E dizem que as pedras têm alma
E que os rios têm êxtases ao luar.
Mas as flores, se sentissem, não eram flores,
Eram gente;
E se as pedras tivessem alma, eram cousas vivas, não eram pedras;
E se os rios tivessem êxtases ao luar,
Os rios seriam homens doentes.
É preciso não saber o que são flores e pedras e rios
Para falar dos sentimentos deles.
Falar da alma das pedras, das flores, dos rios,
É falar de si próprio e dos seus falsos pensamentos.
Graças a Deus que as pedras são só pedras,
E que os rios não são senão rios,
E que as flores são apenas flores.
Por mim, escrevo a prosa dos meus versos
E fico contente,
Porque sei que compreendo a Natureza por fora;
E não a compreendo por dentro
Porque a Natureza não tem dentro;Senão não era a Natureza.]
segunda-feira, 6 de abril de 2009
poemas
faç poemas cumo un afogado s'agarra a las trabas que sobrórun de la termienta i dende chiçca sous foguetes de abiso acontra l cielo, sous veriligths pa quien querga ber que bibe inda cun fuorça i ye pequeinho l peito para tanto coraçon: quando nun chégan las palabras, chube l poema puls uocos antre sílabas, i la rodriga de l silenço bai-se debelgando até al suolo roijo de l forno adonde la raíç de ls uolhos bai a sacar sou brilho, adonde l sien resfuolgo de ls beisos se faç an pan.
terça-feira, 31 de março de 2009
19 anhos
nun percisas inda de sticar ls anhos i sós capaç de agarrar l mundo nun braçado; ye l tiempo cousa que inda nun te rouba tiempo, pus a cada die sacas la cunclusion que este inda nun ye l tou tiempo, nien este mundo l tou; miras l feturo cumo scalada a pique que inda nun te dá la gana de chubir, que inda nada de amportante yá fui feito: stá todo por fazer, tal cumo tu, i por esso nun te azinolhas an altares de bielhos diuses, yá cul caruncho a assomá-se-le de punto an branco; hai quien nun antenda porque tenes de çtruir para apuis fazer tou mundo, mas até miu pai siempre me dixo que para poner huorta nuoba hai que derrotar la bielha, scabar todo bien fondo i arrincar até la redadeira yerbica; yá mal se me lhembra de quando tenie 19 anhos, a nun ser que era la pessona mais amportante i sabida de l mundo, ou quaije: todo esso fago por antender , anque nun saba se cunsigo, mas sei bien que tenes de seguir l tou camino: nun sei se ye l melhor, mas ye l tou, i nien esso squeço quando apunto l que me parece mais praino i lhargo: nun lhiebes a mal, talbeç seia por yá ir algo pesadote i ber por adonde melhor te puoden acumpanhar mius runseiros passos, i ye solo esso que you quiero: bien sei que nun percisas dua mano, mas siempre outros passos ajúdan a marcar l ritmo contra la solidon de ls hourizontes sien fin, por adonde todos ls miedos se mos anfrísgan i alguns yá ls conheço pul stralhar de las lhambadas; un die, quando, alancado, mius passos nun aguantáren yá l camino, siempre será melhor se ls tous yá tubíren ganho baláncio, a caras al punto que tu quieres: mas ten cuidado, que un stá siempre a daprender l que quier, siempre a daprender para adonde quier seguir, cun quien quier seguir: mira bien las placas de l camino, que ua bida nun chega pa las daprender a ler; mas nun zanimes, que l camino que seguires será siempre l tou i anquanto assi fur eirás por bun camino: çculpa, mas fui solo esso que daprendi subre caminos i inda hoije, al abaixar l cabeço de la bida, sperto a cada die cula eideia que nun sei nada: sabes, fui porsor çque fiç 19 anhos, mas nunca soube que houbira porsores de bida i essa certeza te puodo garantir you pa que nun gastes tou denheiro an falsas splicaçones.
quarta-feira, 25 de março de 2009
la cadena
hai giente que sal de casa de carro, entra an salas cerradas pa la rue, an que nien ua jinela se puode abrir por bias de l aire acundicionado i que ende passa to l die a trabalhar. Na fin de l die, agarra l carro i torna para casa, cena i nun chega a salir a la rue. Puode passar assi bários dies, afazendo-se a un mundo fuora de l mundo, cumo ua cadena an que nun se dá de cuonta de star preso. Chega a un punto que yá la lhuç lo anquemoda, l berde de las arbles ye un strobilho, las pessonas na rue stan a mais i l mundo se torna ua cousa sien sangre, sien aire - bonda l aire acundicionado, sien lhuç de l sol - bonda la eiletracidade, i por ende afuora. Para quei amporta l mundo i las pessonas que alhá bíben? Hai zgrácias que ampéçan por bien menos...
segunda-feira, 23 de março de 2009
l milagre
ponga-me esso an purcentaige, dixo-le pa l doutor, zafiadora: la bida andará ende puls cinco por ciento de possiblidades, respundiu-le cun uolhos tristes; eilha riu-se cumo quien ten un stepor, de que solo se dou de cuonta nuite afuora, quando sentie las raízes de l mal a botar semiente an sou cuorpo de mulhier, que l'alma nun se deixaba adominar: tenie uas tetas cula redundeç firme i serena de ls cabeços i l bico, sou marco geodésico, sou farol, apuntaba la bida a las streilhas que tanta beç criara an sou sous uolhos al slubiar morno de ls beisos, toda eilha se fazira sou altar; i naqueilha risada pa l doutor passou-le un sfergante de fuorça i de fé, nien eilha sabe, mas nun podie aceitar que de sue proua le nacira zgrácia i muorte; agora, muito tiempo apuis, quando le miro para eilhas, meio an zlhado pa nun le spertar sue redundeç de fuogo, nien s'amporta puis sabe bien que le stou a rezar a essas sues diusas, firmes inda an sou altar cumo milagre tan grande que por muito menos outros fúrun santos.
domingo, 22 de março de 2009
suidades ou teorie de l bolo
un die hei de ser tierra: quando l abraço de las raízes me cansar, talbeç tenga suidades de l cielo azul i de las nubres a passar para parte nanhue: ende, talbeç le pida boleia a ua semiente, para que me deixe assomar quando nacir i fur yerba, çfróncia ou arble; ye por esso que you sei, na primabera que s'achega, de ls remiles de cabecicas que s'assóman, i a las bezes ye mui custoso achar campo para poner ls pies: fui por esso que ls páixaros resolbírun criar alas i bolar.
sábado, 21 de março de 2009
poema, poesie, die de la poesie
sexta-feira, 20 de março de 2009
amesterdan: l bózio de l tiempo
las casicas pequeinhas, de tejolicos, ancóstan-se uas a las outras, nua carreira de façadas simpres, quaije armanas, sin ls dourados i palaços de las grandes capitales: esto fui l que bi de fugida ne l centro de Amesterdan; todo parece çpuosto al modo de lhibardade, de çprézio pulas aparecéncias, a balorizar ls andrentos: la arquitetura ten a ber culs pobos i las pessonas, de modo que inda hoije se antende porquei ls judius scapados a la anquesiçon pertuesa fúrun alhi a tener, i la arquitetura nun l zminte; i naide mais dacá quijo saber deilhes; muita tierra cunquistou aqueilha giente al mar, que assi daprendiu bien l balor de cada cachico, las casas cun sous ganchos ne l telhado para chubir las mobilhas i assi poupar an scaleiras: nesse antretiempo, creciu cun giente que bieno de todo l mundo, siempre biu que la lhibardade tamien era buona pa ls negócios, Jacques Brel cantou sues puontes anriba sous puorcos canales, i l tiempo fui passando sien que naide calhe sou bózio; nun sei porquei, Amesterdan da-me siempre ganha de tornar a Spinosa, esse spino crabado na gorja dua cierta stória.
terça-feira, 17 de março de 2009
bieno culas andorinas
segunda-feira, 16 de março de 2009
stop!
todos ls ampeços de die se biste ua teç triste, un lhuito que deixa l própio aire atenegrado inda que steia bestida culas quelores de cinta de la bielha; ye moça, anteligente i guapa, culidades que nun ye fácele armanar, mas até sou pelo negro arrama soledade anriba ls ombros; ls uolhos yá muitá zaprendírun las risas i pérden-se calhados pulas caleijas adonde alharga l die sous fastius, sous oulores agres, i sues rábias; i l mundo queda mui loinge, mais fondo que l'auga dun poço fondo i nun sabes cumo has de chegar alhá cula mano a ansaiar ua fiesta, nun tenes correio pa le ambiar ua palabra, nun achas modo de le amprestar ua lhágrima; fui l zatino que te fizo armar cumo an polícia de tránzito, oupindo cun un miedo doce la tabuleta de calhadas lhetras: stop! deziste-te a ti mesmo, anque mais fácele fura scapar nua risica cínica, sien querer saber; i adonde l mundo habie de se bolber barreno, manou la fuonte hai tanto tiempo seca: lhabadas an sues lhágrimas, aguántan-se melhor tristeza i soledade, mais claro béien ls uolhos, mais firmes ándan ls passos quando hai quien querga saber.
domingo, 15 de março de 2009
zbibir
Passou l eimbierno a aplediar pul berano, a rezungar cul friu, que le sfriaba las eideias i le tolhie las juntas de l cuorpo i nien l bafo deixaba salir a sue buntade; un die, apuntou a sul ls passos, lhebada por un sol ancho de lhuç, era primabera; todo se botou a salir de ls buracos, de ls tuoros, de las roupas, de ls casulhos, de ls nius: solo eilha se ampeçou a queixar de la calor, a aplediar por frescor, a dezir que ls páixaros nun sabien senó cantar, que las froles nun sabien senó frolir, i que l sol era un açago de lhuç i de calor; cunta-se que tenie ua natural anclinaçon para zbibir, suidades de quando era nada, daquel bien star que solo puode benir de la muorte an que yá nada mais demuda, nien l tiempo.
sábado, 14 de março de 2009
un piçcar de streilhas
nun manginaba cumo l sol le fazie falta: aqueilha ourbalheira toda tomaba-le ls uossos, ponie-le nubrina ne ls uolhos, deixaba-le l sangre quaije a coalhar, i era ende que bie la rezon de l pensar le spertar siempre cun aire triste, daqueilha tristeza que se mos colga na fin de todos ls demingos; un die, nien sabe cumo fui, metiu-se pula anternete abaixo i mercou l belhete de abion pa l die alantre: solo apuis se dou de cuonta que tenie de bolber passados dous dies, tiempo que mal daba pa la biaige i para zougar; deixado l abion i anquanto iba cul pai para casa, sentiu l bafo yá caliente de la primabera que benira antes de l calendairo: staba-se bien alhi, i pensou alhá cun el que la lunjura de l tiempo nun se mide an horas i an minutos, mas cunsante l sentimos i el mos agarra l sentido; parou l carro porque le dou gana de mejar: anquanto ua lágrima se le sultaba cumo siempre le passaba nessas oucasiones de l mejaduro, mirou pa l cielo i alhá stában las streilhas, miles de streilhas cun sue prata bien sfregada a relhumbrar i a piçcar, anquanto un rigueirico mesmo por baixo arrolhaba la nuite; al ber las streilhas daquel modo, sentiu que habie ganho la biaige i que podie bolber a Londres para mais ua temporada: sabie que a la purmanhana iba a nacer un sol redondo i grande cumo un alíbio, mas esso yá nien serie tan amportante cumo haber çcubierto que aquel tiempo todo se squecira de las streilhas; ne l fondo del mesmo quaije se recreminou: cumo puode un angenheiro de motores dá-le tanta amportança a un piçcar de streilhas!? outra cumo esta...
sexta-feira, 13 de março de 2009
l capador
quinta-feira, 12 de março de 2009
l mundo se le arrecolhiu para andrento
fui-se-le anchindo la casa de cachimbaques, lhembráncias de ls filhos mais nuobos an garotos, mas de que ls nietos yá nun querien saber: carricos, legos, cuontas an zenhicos, jogos bariados an carton, caramonos i outras cousas assi; de el garoto, nun sobrou nada, que ls jogos del éran feitos por el mesmo mesmo eilhi al modo, i de quando andaba a scuola lhembra-se que tenie l suonho de chegar als cien selos na sue coleçon, mas pouco passou de binte: un solo de la Fráncia era l que mais balor le daba, de l’Argentina ajuntou ua meia dúzia, dous de l Brasil, l restro éran de Pertual i todos armanos; l retrato mais antigo que le sacórun tenerie uns 25 anhos i era la cousa mais antiga que del guardaba: ls libros de la quarta classe si ls cunserbou cun proua, mas ls filhos nun parórun anquanto nun le dórun camárcio; ye al lhembrá-se dessas cousas que pensa an cumo la bida demudou nestes redadeiros quaijeque cien anhos: até nesso, l mundo se le arrecolhiu para andrento i nun sinte la falta del, que assi stá mais lhibre para l poder ambentar outra beç: quien l bir sentado al lhume, cun ua risica calhada por ambaixo l bigote, queda a saber que há de andar por esse tiempo ou mui acerca.
quarta-feira, 11 de março de 2009
la reza alhá eirie a aparar
todos ls anhos fazien sou juntouro pa la fiesta de l santo de la cunfradie, i salien na percion de sesta feira santa, mas quaije siempre tenien que se ajuntar por bias de l tiempo: an anhos de muita seca, rezában por auga i an anhos mui molhados, era por sol que pedien, i era siempre an percion que oupien sues rezas; aquel anho, la fame era mais grande que nunca i yá mais de metade la giente se habie ido, mas alguien tenie de quedar culs animales, ls garoticos, i ls bielhos ou malos presos a sous catres: nun habie adonde mercar nada, nien denheiro, i nesse tiempo inda nun se falaba an Caritas nien se manginaba que podira haber un Banco Alimentar contra la Fame; antoce, ajuntórun-se para decedir quei fazer i alhá marcórun mais ua percion cun todos ls santos de l'eigreija i de las capielhas, desta beç para apressiar l tiempo: que l berano benisse mais cedo, que assi yá podien colher para comer; tirando la tierra, nunca naide le dira nada i eilha solo le pedie trabalho i bun tiempo: trabalho si tenien para dar, mas l bun tiempo outros l poderien dar i, fusse quien fusse, la reza alhá eirie a aparar.
terça-feira, 10 de março de 2009
la busca
caminou sien paraige un die anteiro, i outro i muitos mais, até que se quedou de sede, de fame i de canseira; a un metro deilhi staba la fuonte d'auga fresca i l forno de pan dóndio: nunca l chegará a saber, que nien ls uolhos quijo abrir puis nun era esso que buscaba; antes de se morrer, bieno-le un redadeiro pensar: bien anjusto ye cumigo l mundo: tanto que you andube, tanto que matinei i nun me fui dado achar l que buscaba; el andaba a saber de felcidade, i nunca quijo saber de fuontes, de fornos i doutras menudéncias cumo essas: buscando solo las cousas grandes, perdiu-las nas pequeinhas: a la falta deilhas se quedou.
segunda-feira, 9 de março de 2009
cumo se siempre houbira die apuis
domingo, 8 de março de 2009
tardes amazónicas
sexta-feira, 6 de março de 2009
giente
quando quier splicar la sue tierra, amostrar cumo ye guapa i ten balor, de todo le lhembra: peinhas, montes, froles, rius, animales, friu i calor, caminos i quemidos, rues i casas; mas siempre se le squece l mais amportante, la giente: bien ne l fondo, ou la çprézia ou le dá pouco balor.
quinta-feira, 5 de março de 2009
bien que alhumbre l sol
quarta-feira, 4 de março de 2009
crece-me l passado
crece-me l passado dua maneira... que mais pequeinha me queda la casa adonde l puoda arrecolher i mais me falta l tiempo pa le oubir las amboras que ten pa me cuntar: cumo fui possible passar por el sien que me dira de cuonta de ls mundos que nel fui ancundesando?! A las bezes, pesa-me tanto que tengo de pousar algue carga an palabras que ato a l’argolha de l tiempo: anquanto nun benir l die an que yá serei solo passado, bou lhibartando fuorças para nuobas cargas, barco que, para nun se afundir, sou lhastro bai sacraficando al dius de l mar.
terça-feira, 3 de março de 2009
squecira-le la talha
passa las tardes d'eimbierno a la brigada, seguindo la buolta que l sol dá pul die arriba; quando nun s'amostra l sol, ye un einfierno de friu que la cundana i abafa, solo de quedar ancerrada an casa; un die, apuis muitos sien salir a la rue, fui-se a tener cul sol a la brigada de siempre: solo quando yá le dolien, se dou de cuonta que staba de zinolhos: squecira-le la talha, mas zdende nun la quijo mais: i assi nace un dius.
segunda-feira, 2 de março de 2009
la risica
domingo, 1 de março de 2009
La lhéngua cumo carne
Stube onte nuas palhestras que houbo an Oulibença subre lhénguas de frunteira, adonde Manuela Barros Ferreira falou de la lhéngua mirandesa cumo lhéngua de frunteira. A cierta altura dixo que la lhéngua se agarra a las pessonas que la fálan i le queda screbida ne ls músquelos, de modo que hai ciertas pernúncias que nun son capazes de las dezir. Para demustrar l que staba a dezir cuntou dous causos que eiqui bos deixo tamien, porque ye amportante saber estas cousas i pensar subre eilhas, pus amóstran cumo la lhéngua ten a ber até cula nuossa eidentidade física.
L purmeiro causo ten a ber cula Guerra Cebil de Spanha. Nessa altura, muitos miles de rejistentes antifranquistas scapórun-se para Pertual acolhendo-se als pobos pertueses de la raia i mesmo daprendendo a falar l pertués, para nun ser agarrada pula polícia política [l que mais tarde se chamou PIDE, que por eilha tamien Manuel Barros fui presa antes de l 25 de Abril]. L modo que la polícia política tenie de saber que eilhes éran spanholes era oubrigá-los a dezir la palabra «cinza», pus ye sabido que l spanhol nun ten aquel sonido «z» de l pertués [i de l mirandés].
L segundo causo que Manuela Barros cuntou, fui sacado de la Bíblia [Juízes, 12, 1-6] i eiqui queda la traduçon desse testo an mirandés:
Ls homes de Eifrain albrotórun-se, fúrun-se para Saflon i dezírun-le a Jefté : «Porque ye que beniste a lhuitar contra ls amonitas, sin mos chamares para cumbatir al tou lhado? Bamos-te a queimar bibo, i tamien a la tue família. Jefté cuntestou-le: «You i l miu pobo tubimos ua grande reinha culs amonitas; chamei-bos, mas bós nun me lhibrestes de las manos deilhes. Quando bi que bós nun beniedes para me salbar, arrisquei la mie bida i arrepassei la raia de ls amonitas; l Senhor puso-los nas mies manos. Porque benistes agora a lhuitar contra mi?
Ende, Jefté ajuntou todos ls homes de Guilead i fizo-le guerra als de Eifrain. Ls homes de Guilead derrotórun ls de Eifrain, puis eilhes habien dezido: «Bós, pobo de Guilead, sodes scapados de Eifrain, bibindo antre Eifrain i Manassés.» Guilead cunquistou ls baus de l Jordan, de l lhado de Eifrain; todas las bezes que un scapado de Eifrain dezie: «Deixai-me passar», respundien-le ls homes de Guilead: «Tu sós de Eifrain!» El retrucaba: «Nó, nun sou.». Antoce, dezien-le: «Puis anton diç alhá, se fais fabor, « ‘Chibolet’» ; mas el dezie : ‘Sibolet’, porque nun era capaç de pernunciar bien. Ende, prendien-lo i cortában-le l cachaço an pie ls baus de l Jordan. Nesse die, morrírun-se quarenta i dous mil homes de Eifrain.»
sábado, 28 de fevereiro de 2009
ua cultura cun uolhos a mais
sexta-feira, 27 de fevereiro de 2009
al acunhar de ls uolhos
ye quando tu benes, mesmo al acunhar de ls uolhos, ne l arrolhar de l scuro: antoce, quedo sien me mexer, nun baia a abrir ls uolhos i deixe de te ber, perdida na lhuç, lhebada an sue belocidade: nun hai meia de dar culas manhas de ls uolhos: béien abiertos uas bezes, mas outras solo cerrados.
quinta-feira, 26 de fevereiro de 2009
l puolo i las cinzas
diç l dito de l die de onte, quarta de cinzas: memento, homo, quia pulvis es, et in pulverem reverteris, quier dezir, lhembra-te, á home, que puolo sós, i al puolo has de bolber: anton porquei l die nun se chama quarta de l puolo?; era cinza l que se botaba porriba l cuorpo an seinha de negaçon de quanto somos delantre dun dius eigoísta, feliç por ber pessonas a arrastrá-se an brugos, rasgando-se cuorpo i alma por sous pecados, i lhembra cinza l fuogo de ls einfiernos; l puolo, al alrobés, ye la nuossa natureza, diç l que somos, i trai cun el cuncéncia de respeito pula tierra mai, de que somos parte i reis anquanto bibos: se fur de cinza, ye un die de muorte, se fur de puolo ye un die de bida i afirmaçon de l ser: que mistério mos lhieba a mais querer ser cinza, scrabos arrastrados an brugos nun cielo de tristeza i de delor?
quarta-feira, 25 de fevereiro de 2009
milagre de rucerreiçon
terça-feira, 24 de fevereiro de 2009
l tiempo de la poda
chóran cula poda ls cotos de las baras: mesmo un farto feturo nunca atama las fames de hoije, nien ls delores que agora sángran ua pormessa de renacer apláquia.
segunda-feira, 23 de fevereiro de 2009
la redadeira beç
arrendóndan-se ls uolhos dun modo special quando bemos un sítio pula redadeira beç, an special aqueilhes sítios que fázen parte de la nuossa criaçon, de la nuossa eidentidade, que son la nuossa casa porque neilhes somos lhembráncia: ye la redadeira beç i you sei que nun torno i, antoce, ls uolhos sórben las bistas dua maneira que todo quieren lhebar cun eilhes; ye essa la sensaçon dun bielho eimigrante na Argentina que sabe que nun torna a la sue tierra de nacéncia, porque ye bielho i porque bibe loinge; ye tamien assi cul bielho que quaije se arrastra até las arribas i las bei cumo solo el las puode ber: cumo mimória: eiqui benie a nadar de garoto, neste sítio de la ribeira atrabessaba cun feixes de tomielhos a las cuostas, feitos ne l termo de Ruolos, naqueilha penhica daba para botar uns spardeilhos, deixando la rede ir al son manso de l'auga; al modo que bamos andando na bida, cada beç hai mais cousas que bemos pula redadeira beç, i an cada ua dessas bezes mos bamos morrendo sien darmos por esso: nó, la muorte nun ye la tie de la gadanha ou l scaleto, eilha bai-se dando dun modo doce a cada die, yá que als poucos l mundo se muorre para nós i nós para el, até ne l modo cumo bamos fazendo las nuossas scuolhas, ne l modo cumo bamos deixando tanta cousa para trás; hoije, quando miu pai, apuis de andar un cacho pulas arribas, diç cumo la cousa mais natural de l mundo - yá nun torno parqui -, ye essa derradeira beç que se me assoma al pensar, esse corte defenitibo, cumo se fúramos cerrando las jinelas de l mundo ua a ua, que son tamien jinelas de nós mesmos, que alhá crecimos i mos fazimos: l segredo de la muorte ye que mos bai agarrando sien darmos por esso, i quando nós cuidamos que bieno ye porque yá nun hai mais nada para se morrer an nós, mas todo yá fui quedando para trás: por esso, la muorte ye la mais cierta i fiél cumpanheira de la bida: antendo todo esto, mas nun sou capaç de l sentir...
domingo, 22 de fevereiro de 2009
guerra de suonhos
ténen alas que ser a la medida de ls suonhos, fuortes para passar alhá de l tiempo i nunca dáren parte de fracas: suonhos para manhana nun percísan alas, bonda un brinco cumo porriba un rieirico; un die i outro i mais i siempre outro die son muito die, sien nunca zistir, nua lhuita que mais balira que fazíramos an guerras de suonhos: bomba suonho para acá, bomba suonho para alhá i, ala, suonhos spartiçados a camino de l'ougença de l spital, i mais abaixo un suonho a ser ouparado a sou (sien)sentido, i lhougo arriba un suonho a nacer i a atrelundar todo alredror cun sou bérrio naciente, i mesmo an zlhado de l spital l semitério de suonhos muortos i de l outro lhado ua casa a bender próteses para suonhos cumo pormessas nun altar, i tamien un manicómio pa ls que perdírun ls suonhos, deilhes zistírun i mal óuben falar neilhes dá-le ua rábia de ls einfiernos; dízen que suonhos nun dan pan, mas quemido solo ye amportante quando hai fame: i talbeç un die séiamos capazes de ls fazer tan cuncretos que se puodan comer; ampossibles, boubos, sien sentido, einatingibles, subrehoumanos, a atirar a milagres, todos esso son adjetibos que quádran bien a un suonho: assi i todo, cuntinar cun eilhes, nunca zistir, dar-le tiempo i fuorças, lhebá-los para todo l lhado, nunca deixar que la lhéngua ls faga an nada; an beç desso, faç de tue fala un suonho i pon-lo adonde nunca naide l agarre i siempre cuntine fresco i lhimpo an sue fuonte a correr a gargalhon: quanto dígan, nun será mais que fala, perdida deilha mesma.
sábado, 21 de fevereiro de 2009
hai uitenta i cinco anhos
deixa-me dezir-te cumo era l mundo adonde naciste, hai uitenta i cinco anhos: nun tenien percison las mulhieres de daprender a ler, que lhibros nun tirában fame, nun pagában geira nien lhebában armanos mais nuobos al chinchin; bundaba ua premonia para lhebar un pai para outro mundo i deixar ls filhos inda a caber ambaixo dun scrinho; era l tiempo dun demingo de júlio alfado an que, chubida an tous treze anhos i perdida an tou saiote de lhana até als pies, aguardabas la fin de missa an Dues Eigrejas a ber se alguien t'apreitaba al ampeço de la segada, l pinganielho a arder piernas abaixo i l febre a chubir l cuorpo arriba; scuola era daprender a scabar, a arar, a mundar, a segar, a fazer pan, a filar, a fazer meia, a ir a saber de lheinha pul mundo adonde la habie, ir a buscar sardinas al camboio a Oubariç i apuis lhebá-las por caminos i lhadeiras i cunserbá-las al carambelo de ls dies; solo sabies ua ouracion para rezar por cada die a la tierra mai, diusa maior - l pan nuosso de cada die me dai hoije -, i por esse cielo bolában tous suonhos, mas essa diusa debie ser xorda ou tamien probe; l mundo lhebaba-te l home para outros mundos, i quedabas cun mais ua boca a salir de la barriga i sien naide que te podira dar çcanso al chinchin anquanto atamabas l zaspero de manhana; nien quiero que se me lhembre, dizes siempre, nien acradito adonde cheguemos, repites a aferrolhar las lhembráncias, que ampuntá-las nun sós capaç; mandeste ls filhos pul mundo, inda mejában la cama, a saber doutra bida, i cuntineste sola, a ancarreirar ls remissacos de las angúrrias i a alhargar las nuites até que alhá te coubira l peso de ls dies, nunca rendida i siempre apostada an ser la redadeira que daprendiu a assar la manteiga na punta de l speto: nun ls biste a crecer a cada die, nun te bírun a debelgar ls dies: dende que siempre le quedeste i eilhes te quedórun cun ua fame que nada farta; agora, cuntas ls dies i al fin de cada un ye ua batalha ganha, mais ua nessa guerra que ampeçou mal apenas naciste, hai uitenta i cinco anhos, a la punta de riba de l Barrialto; agora, tenes que te aguantar: inda mos fáltan muitos dies para aguçar i nun pára de crecer la fame a aplediar por nuobas fornadas de pan; sabes, mai, zde hai uitenta i cinco anhos l mundo quedou un cachico mais purfeito, por bias de ti, i nada de l que agora fagas mos faç falta: solo tu.
sexta-feira, 20 de fevereiro de 2009
funtaninas ou arte poética
quinta-feira, 19 de fevereiro de 2009
música que mos tembra
quarta-feira, 18 de fevereiro de 2009
retornar de ciguonhas
Hei de retornar a casa, cumo ciguonhas al niu de siempre, al abrolhar de la bida, al punto adonde ls galhos aguántan l azul i l frezno upe ls braços de ls tocos a ampuntar las nubres que nun stubíren preinhas d'auga; ten que l aire quedar lhimpo i sereno pa l baile de l amor, i l retombo de ls dies apuis, ls dies que yá nun me quejíren, ha de amostrar que para bien loinge s'arrunsou yá la termienta; anquanto me chamar l pan dóndio de mi mai, hei de retornar al tiempo que s'agarrou a las angúrrias de l tuoro de las oulibeiras i correr ls paredones a mundar las muntelheiras de azedas que me sobrórun de merendas ne l tiempo de relbar; quando benir la primabera, hei de me assomar sin paraige als cachones i anchir-me de l branco d'auga cun que puoda lhabar ls atenegrados que se me ban arremansando pa ls dies que colguei de las lhembráncias; al fin de todo, cuntinarei a alisar las nuites pa que nun se buolban grima i a la purmanhana agarrar an ambuças l'ourbalheira, deixando-la apuis slubiar pula pauta de ls dedos a refrescar la fala, eiterna antre sílabas i letras ne l altar de l tiempo nuobo, serena pa dezir l retornar de ciguonhas al niu de siempre.
terça-feira, 17 de fevereiro de 2009
lhéngua d'agora
segunda-feira, 16 de fevereiro de 2009
l die an que ampeçaba la segada
nun era capaç de salir de casa sien lhenço na cabeça, negro çque se le morrira l home; crecira-le l silenço ne l uoco de las jinelas de la risa, que nunca abrie; nin ousaba guada-chuba nin apressiaba l passo al atrabessar dies d'auga; zaiunaba-se siempre pul camino, colgada de l pan antre casa i campo; l xal d'ir a missa chubie pula cabeça anriba l lhenço, ranhido yá pul tiempo cumo prado al ampeço de primabera; traie siempre maduros ls uolhos, dun sereno que nun chegaba a ser triste, a relhuzir na nuite; morriu-se l die an que ampeçaba la segada, que nin ende quijo ser defrente de l pan, ouferecida a la fouce de l tiempo.
domingo, 15 de fevereiro de 2009
oubistas ou ua paisaige defrente
quien bai pula tierra de Miranda, atrabessa l praino i lhougo se dá se cuonta que ye aparecido a todos ls prainos; bei l Douro i sues arribas de grima, mas sabe que esse riu nun nace nin zauga eilhi; mira las nubres a passar, que bénen i ban i sabe que nada mais son que nubres; l aire cuorre para loinge, cumo aire que ye; l sol assoma-se i çcarrega sou rechino, i nien quier saber de la tierra de Miranda para nada; las bistas al loinge, las arbles, la giente, las casas, todo cousas que quédan ne ls retratos i (quaije) nada de nuobo tráien cun eilas; mas se l biajante apurar l oubido puoden chegar-le sonidos que nunca oubiu, que talbeç nien antenda i essa paisaige sonora bonda para que diga: esta tierra ye defrente, oubistas cumo estas nun hai an mais lhado nanhun; sien alma quedarie la tierra de Miranda se se calhara sue lhéngua.
quinta-feira, 12 de fevereiro de 2009
semiente de cantigas
quarta-feira, 11 de fevereiro de 2009
óndias de pan
reloucában mius uolhos ne l berde de ls panes, chubien-se an zaspero pul tardado garfiar de febreiro, esse més namoradeiro, nun eiterno aplediar puls amarielhos de san juan: an sues calientes óndias d'ouro benie l pan.
terça-feira, 10 de fevereiro de 2009
comedores de númaros
todo an númaros se buolbe, esse pedamiego que Pitágoras puso a sustentar l mundo: cumo tal, las guerras sien númaro i las guerras de númaros, que son agora guerras por númaros... númaros de qualquiera cousa, cumo tal gaç ou ua purcentaige que seia; cun dieç anhos, dórun-me l númaro 86: you era tamien esse númaro; rastros de sangre deixórun ls diuses an guerra por sous númaros... de fieles, de ouraciones, de cumbersiones, de queimados na fogueira, de sacrafícios, de eigreijas: diuses, comedores de númaros; númaros, ls berdadeiros diuses: nien estes pássan sien eilhes i neilhes móntan sou poder.
sábado, 7 de fevereiro de 2009
menudas
quinta-feira, 5 de fevereiro de 2009
L Guardador de Ganados - XXVII
Se a las bezes amento neilha cumo un ente
Ye que para falar deilha ye neçairo ousar la fala de ls homes
Que dá personalidade a las cousas,
I le ampon nome a las cousas.
Mas las cousas nun ténen nome nien personalidade:
Eisísten, i l cielo ye grande i la tierra lharga,
I l nuosso coraçon de la grandura dun punho cerrado …
Bendito seia you por todo quanto nun sei.
Ye esso todo que beraddeiramente sou.
Gozo todo esso cumo quien sabe que hai sol.
Fernando Pessoa [Alberto Caeiro, O Guardador de Rebanhos]
Traduçon de Fracisco Niebro
[an pertués:
Só a natureza é divina, e ela não é divina …
Se às vezes falo dela como de um ente
É que para falar dela preciso usar a linguagem dos homens
Que dá personalidade às cousas,
E impõe nome às cousas.
Mas as cousas não têm nome nem personalidade:
Existem, e o céu é grande e a terra larga,
E o nosso coração do tamanho de um punho fechado…
Bendito seja eu por tudo quanto não sei.
É isso tudo que verdadeiramente sou.
Gozo tudo isso como quem sabe que há o sol.]
quarta-feira, 4 de fevereiro de 2009
nun me digas nada
segunda-feira, 2 de fevereiro de 2009
la sembra de l cebolhino
deziste-me que habies sumbrado l cebolhino i ls uossos te quedórun molidos, a antrubiar l suonho i a anchi-lo de rumiacos: cumo nun me pássan pula cabeça esses géstios criadores, cumo tal sumbrar l cebolhino?; i cuntineste: an uitenta i siete anhos nunca habie caçado ua palomba, mas onte agarrei ua i un pardal, cun rateira al modo: bacatela, era mui dura i nun quiero mais, que bólen; i ándan giógrafos i outros antendidos, cumo tal a riscar ls meridianos i outras cousas que apártan ls mundos, mas a mi bonda-me telfonar para miu pai: bibo nua cidade cun mais de un milhon de habitantes i nien sei se haberá ua sola pessona que hoije se tenga dado de cuonta de l'amportança de la sembra de l cebolhino, esse géstio dun frescor tan acerca de la criaçon de l mundo, inda que naide se dira de cuonta nien esso fura ambora an nanhun jornal, telbison ou rádio: ye ende que sei de ciéncia cierta a que mundo pertenço, inda que la lhembráncia a las bezes nun ajude: que fazerei quando me faltar esse filo que me lhiga al mundo?